Vrouwenvoetbal is de snelst groeiende sport ter wereld, zegt de FIFA. Ook de Belgische Red Flames zijn in opmars. Dit jaar neemt de nationale vrouwenploeg voor het eerst deel aan het Europees Kampioenschap, dat op 16 juli van start gaat in Nederland. Als klein vademecum presenteren wij u dit ABC.
De A van Alias: de Red Flames
Alleen voltijdse quizzers kennen de bijnamen van alle nationale teams nog. De Belgische vrouwenvoetbalploeg heet de Red Flames. Daar zit geen verhaal achter, het is een vondst van de marketingafdeling. Vroeger sprak men over ‘de Rode Duivelinnen’, maar die naam raakt stilaan in onbruik. Eén keer leidde de brandbare bijnaam tot een klacht. Een wedstrijd in het stadion van OHL werd gepromoot met de slogan: ‘Leuven, it’s flame time!’. Een professor geschiedenis zag daar een verwijzing in naar de grote brand van Leuven tijdens de Eerste Wereldoorlog. De bond vond dat vergezocht en greep niet in.
De B van BeNeLiga: terug naar af
Dé verklaring achter de opmars van de Red Flames: tussen 2012 en 2015 speelden de beste Belgische en Nederlandse clubs in één competitie. Topaffiches tegen Ajax en PSV zwengelden de interesse aan, maar vooral: de clubs kregen voorwaarden opgelegd op het vlak van jeugdopleiding en infrastructuur. Twee jaar geleden trokken de Nederlanders zich terug na een financieel dispuut. De Belgische eerste klasse ging terug naar af en telt volgend seizoen nog maar zes clubs. Men praat over een fusie met de (veel sterkere) Franse competitie, maar niet iedereen vindt dat een goed idee.
De C van Cats en handschoenen
Wordt dit de zomer van de vrouwensport? Het voorbeeld van de Belgian Cats, het damesbasketteam, inspireert natuurlijk, maar het zou sterk zijn als hun voetballende collega’s ook met een medaille naar huis komen. De loting is tricky: er zit geen superfavoriet in de poule van de Belgen maar ook geen klein broertje. Noorwegen verloor op het vorige EK de finale en Nederland speelt thuis. Beide zijn normaal sterker dan de Belgen, al leren oefenwedstrijden dat de kloof niet onoverbrugbaar is. De eerste match tegen Denemarken is meteen cruciaal. De Denen staan op de FIFA-ranking in de buurt van België, maar hebben met Ada Hegerberg een superster in huis. Zeker geen hapklare brok.
De D van Deutschland über alles
De Duitsers wonnen – hou u vast – de laatste zes EK’s. Matchen van die Nationalelf lokken gemiddeld meer dan twintigduizend toeschouwers. Op Weuro 2017, zoals het Europees kampioenschap voor vrouwen wordt genoemd, belandde Duitsland met Zweden, Rusland en Italië in de groep des doods. Vooral de Zweden zijn erg te duchten. Op de Olympische Spelen verloren ze de finale… van Duitsland. Andere toernooifavorieten zijn het frivole Frankrijk en het atletische Engeland, waar de sport sterk in opmars is. De Engelsen zaten in de kwalificatiegroep van België. De Red Flames gingen in Engeland gelijkspelen. Engelse voorbeschouwingen op dit EK getuigen van veel respect voor onze nationale ploeg.
De E van Equal Pay
De Schotse voetbalsters hielden in de aanloop naar Weuro 2017 een mediaboycot omdat ze in vergelijking met de mannen belachelijk weinig werden betaald. De Schotse bond bond in. De inspiratie kwam uit Amerika, waar vijf topspeelsters vorige zomer een rechtszaak wegens loondiscriminatie aanspanden bij de Equal Employment Opportunity Commission. De Amerikaanse dames haalden hun slag thuis. Ives Serneels, bondscoach van België, hintte op een soortgelijk initiatief. De Voetbalbond ruziet momenteel met de Rode Duivels over hun premies. Misschien zijn de mannelijke internationals inschikkelijker als een deel van hun geld voortaan naar de Red Flames gaat?
De F van Fopduik: niet om te lachen
Het eerste wat nieuwkomers opvalt wanneer ze hun eerste vrouwenmatch bezoeken: het is veel sportiever. Geen schwalbes, geen matennaaien, geen tijd rekken, nee, negentig minuten team tegen team en de beste wint. Harde tackles en zelfs elleboogstoten komen voor, maar men handelt dat volwassen af, zonder komedie. Wie zich stoort aan al dat irritante gedrag dat we op een voetbalveld normaal zijn gaan vinden, zal het spel van de vrouwen ervaren als een verfrissing. ‘Wij vallen alleen als we pijn hebben’, vatte Red Flame Aline Zeler het samen in Knack. Ironisch genoeg vindt Zeler dat er meer trucjes uit het mannenvoetbal bij moeten, want ‘leepheid wint wedstrijden’.
De G van Grolsch Veste
Stadion van FC Twente waar op 6 augustus de finale wordt gespeeld. De Grolsch Veste is vernoemd naar het biermerk dat in de buurt gebrouwen wordt en kan 30.000 toeschouwers ontvangen. Twente is een van de topteams in het Nederlandse vrouwenvoetbal en hofleverancier van de nationale ploeg.
De H van Het Henin/ Clijsters-moment
Zeer opvallend op de fandag die de bond in juni organiseerde, was hoeveel jonge meisjes, in voetbaltenue, een handtekening kwamen vragen bij de Rode Duivels. In enkele jaren tijd ging België van 26.000 naar 31.000 voetbalvrouwen. Het succes van de nationale mannenploeg is daar niet vreemd aan, maar de passage van Steven Martens op de Voetbalbond hielp ook. Martens gelooft in vrouwensport en investeerde in de omkadering. Frankrijk heeft 85.000 voetbaldames, Nederland zelfs 140.000, en die cijfers klimmen jaar na jaar. De FIFA beweert dat vrouwenvoetbal de snelst groeiende sport ter wereld is. De Belgische voetbalbond hoopt op termijn 80.000 dames te overtuigen. Het EK is bijzonder belangrijk om de hype aan te zwengelen. Assistent-bondscoach Tamara Cassimon noemt dit ‘het Clijsters/Henin-moment’ van het Belgische vrouwenvoetbal.
De I van Intellect: Imke is niet alleen
De Red Flames hebben een drukbezet leven naast de sport, de meesten van hen zijn ook maar halftijds prof. Ze hebben bijna allemaal gestudeerd en zijn goed ter tale. Dankbare gesprekspartners voor de pers dus. Als de media willen, vinden ze zó de volgende Imke Courtois. Daardoor brengen de Flames ook een ander soort voetbal, met een sterke nadruk op tactiek. Wie houdt van voetbalstratego, kan op Weuro 2017 zijn hart ophalen.
De J van Juventus Femminile
Een maand geleden kondigde de verliezende finalist van de Champions League bij de mannen aan met een damesteam te starten. Ook Barcelona, Atletico Madrid, Arsenal, Chelsea, Manchester City, Lyon, PSG en Bayern München hebben een vrouwenploeg. In eigen land zijn Standard, Anderlecht en AA Gent uniseksclubs. Club Brugge gaat tegen de trend in, want het zette met zijn vrouwenteam een stap terug. Standard speelde voor het zevende jaar op rij kampioen, en is eigenlijk te dominant. Standard Fémina deelt het trainingscomplex met de mannen en beschikt daardoor over faciliteiten waar de andere clubs maar van kunnen dromen.
De K van Koningskoppel
De aanvalslinie van de Belgen dwingt ontzag af. Spits Tessa Wullaert is een fenomeen dat een apart lemma verdient (zie bij de Q), maar vaak blijkt de tegenstander zo op Wullaert gefocust dat de tweede aanvaller het verschil maakt. Meestal is dat Janice Cayman. De krachtige Antwerpse ligt momenteel onder contract bij Montpellier, maar speelde jaren in Amerika. Een gevaarlijke concurrente aast op haar plaats. Jana Coryn is de vrouwelijke versie van Luc Nilis: scoort bij haar clubs aan de lopende band, maar bij de nationale ploeg wil het niet lukken. Aanvallend talent Lien Mermans ontbreekt jammer genoeg, maar met een ontstoken hartspier neem je geen risico’s.
De L van Leeuwinnen van Oranje
De hashtag #OnsEk was al trending: het spreekt vanzelf dat Nederland vol vertrouwen toeleeft naar een toernooi dat het zelf organiseert. De Oranjeleeuwinnen kenden nochtans een kwakkelende voorbereiding en wisselden in januari van bondscoach. Spits Vivianne Miedema is de vedette bij Oranje. De Drenthse verlaat deze zomer Bayern München voor Arsenal. Miedema is een onvervalste goaltjesdief die 39 keer scoorde in 50 interlands. Op het WK van 2015 verwachtte Nederland dat de topspits het verschil ging maken, maar toen viel het lelijk tegen: Miedema scoorde geen enkel doelpunt.
De M van Marozsán, Dzsenifer
Geen grotere ster op Weuro 2017 dan de nummer 10 van Duitsland. Haar vader was Hongaars international die midden jaren negentig een transfer versierde naar FC Saarbrücken, de club waar dochter Dzsenifer haar eerste goals scoorde. Marozsán is een briljante spelmaker met geniale ingevingen en een puntgave techniek.
Op YouTube staan filmpjes van haar beste acties. Zidane-bewegingen, hakjes, no look-passes: u weet niet wat u ziet. Marozsán denkt sneller dan haar tegenstander en zou ook mannelijke verdedigers het leven zuur maken. Dit moet haar toernooi worden.
De N van Nietdezusvan … Thibaut
Humor heeft ze dus óók. Toen Imke Courtois een firma oprichtte om haar televisiewerk onder te brengen, noemde ze dat in een ingeving ‘Nietdezusvan’. Blijkbaar gaan veel mensen ervan uit dat Rode Duivels-doelman Thibaut Courtois familie is. Niet dus. Thibaut heeft nochtans wél een zus: Valérie Courtois is volleybalinternational. De analist Imke Courtois kennen we, de voetballer is een snelle, slimme verdediger die de problemen oplost nog voor ze zich voordoen. Ze paste lang voor de nationale ploeg om zich te kunnen concentreren op haar doctoraat over de invloed van ademhaling bij pijnbeleving. Na het EK hangt de 29-jarige Red Flame haar voetbalschoenen aan de haak. Ze droomt van verre reizen en wil een muziekinstrument leren bespelen.
De O van Onbetaald verlof
In België is vrouwenvoetbal geen vetpot. Eersteklassespeelsters krijgen een onkostenvergoeding, meer niet. In het buitenland wordt er wel betaald, al gaat het niet om bedragen om mee te rentenieren. Dat almaar meer Belgische internationals over de grens trekken, heeft met geld niks te maken. Ze doen het uit passie, om beter te worden. Dat de speelsters gelijk een stuk van de wereld zien, is mooi meegenomen. De Red Flames hebben dit EK ernstig voorbereid, wat betekende dat een aantal internationals onbetaald verlof moest nemen. De financiële compensatie schijnt naar Belgische normen niet kwaad.
De P van Penalty’s: experiment
De FIFA experimenteert op dit toernooi met een innovatie die ook bij de mannen kans maakt om te worden ingevoerd. Normaal worden strafschoppenreeksen om de beurt gezet. Dat ABABAB-patroon geeft het team dat de eerste penalty trapt een wetenschappelijk bewezen voordeel. Om dat te omzeilen, test men op Weuro 2017 de volgorde ABBAABBAAB. De ploeg die als tweede trapt, zal dus gelijk ook op voorsprong kunnen komen. Voor de toeschouwer moeilijker om te volgen, maar psychologisch wel eerlijker.
De Q van Queen & grl pwr
Tessa Wullaert liet een Q op haar rechterzij tatoeëren, die staat voor ‘Queen’. Haar lief heeft de K van King, vandaar. Op haar linkervoet staat grl pwr, kort voor Girl Power – Wullaert is rechtsvoetig maar scoort vaker met links. Al die inkt: het lijkt wel mannenvoetbal. De West-Vlaamse is de grootste naam bij de Belgen, al heeft ze bij Wolfsburg niet haar beste seizoen achter de rug. Wullaert is de enige Red Flame die goed de kost verdient. Wolfsburg is dan ook een topploeg die voor verre verplaatsingen een privévliegtuig chartert. De club wordt gesponsord door Volkswagen, dat Wullaert elke zes maanden een nieuwe bedrijfswagen schenkt. Haar Gouden Schoen zette ze gewoon op de schoenenkast.
De R van Rechtstreeks op VRT
De VRT zendt de drie poulematchen van de Red Flames live uit, met omkadering. Die worden geheid een succes: alle experimenten met vrouwensport haalden hogere kijkcijfers dan men voor mogelijk had gehouden. Meer dan 1 miljoen kijkers zagen Sanne Cant wereldkampioen veldrijden worden. In Nederland is de aandacht voor sportvrouwen niet meer nieuw. Daar bestaat nu lichte controverse omdat de NOS niet heel het toernooi uitzendt. Liefhebbers kunnen terecht op themazender NPO Sport, die jammer genoeg in België niet te ontvangen valt.
De S van Stickers: Panini!
Ook Panini is aan boord: het vrouwen-EK kreeg een officieel stickerboek, waarin de 16 deelnemende teams elk worden voorgesteld met statistieken, een biografie en een overzicht van het palmares. Er bestaan ook digitale ruilkaarten, verkrijgbaar via een app en op Facebook. De zeldzaamste sticker is die van Imke Courtois. Zij zit namelijk niet bij de oorspronkelijke 334 plaatjes wegens te weinig interlands gespeeld, maar werd op algemeen verzoek bijgedrukt.
De T van Toneelstuk: voetbalverbod
In 1921 besloot de Engelse Football Association dat voetbal ‘ongeschikt is voor vrouwen’. Pas vijftig jaar later werd de ban opgeheven. Het toneelstuk Offside, dat dit voorjaar een tournee maakte door Engeland, vertelt het verhaal achter dat voetbalverbod en lijst de gemiste kansen op. Zo kent niemand het verhaal van Carrie Boustead, een zwarte doelvrouw die in de jaren 1880 een fabelachtig niveau haalde. Boustead groeide niet uit tot het icoon dat ze had kunnen zijn.
De U van Uitverkocht: Derby der Lage Landen
Voor de wedstrijden van Nederland zijn geen tickets meer verkrijgbaar. De Derby der Lage Landen op 24 juli wordt dus al zeker voor een vol huis gespeeld. 4000 Belgische fans zakken af naar Tilburg. De KBVB maakte de officiële fanclub van de Rode Duivels met succes warm voor het EK bij de vrouwen. Voor de matchen tegen Denemarken (16 juli) en Noorwegen (20 juli) zijn er nog wel kaartjes. Het cruciale duel tegen de Denen vindt plaats in Doetinchem en om extra supporters te lokken werd er in de binnenstad een fandorp gebouwd. De Noren treffen we in Breda, vlak over de grens. Voor de prijs hoeft u het niet te laten: de goedkoopste kaartjes kosten amper 10 euro. Daarvoor koopt u in het mannenvoetbal nog geen parkeerticket.
De V van Vooravond: finale om 18 uur
Veel wedstrijden, waaronder de finale, starten al om 18 uur. Een bewuste keuze, want vrouwenvoetbal is een familiegebeuren, waar u gerust met kleine kinderen naartoe kunt. Van supportersgeweld is geen sprake. De Voetbalbond kreeg naar verluidt de vraag waarom de laatste oefeninterland van de Rode Duivels niet al in de vooravond kon. Het was pinkstermaandag, een ideaal moment om gezinnen in het stadion te krijgen. De allesbepalende televisierechten beslisten er anders over.
De W van Weuro 2017
De officiële naam van dit Europees Kampioenschap voor vrouwen is Weuro 2017: niet de meest geslaagde ingeving van de marketingjongens. Weuro is een samentrekking van Women’s Euro. De voetballende leeuwin Kicky dient als toernooimascotte en er bestaat ook een naamloze wedstrijdbal: een Adidas Beau Jeu, maar met andere kleuren.
De X van X-chromosoom
Lichamelijk bestaan er verschillen tussen mannen en vrouwen, het zal u niet onbekend zijn. Vrouwen hebben minder kracht, lopen trager en springen minder hoog. Hun voetbal is langzamer, maar daarom zeker niet minder entertainend. Wel integendeel: de extra denktijd laat de speelsters toe om verzorgd spel op de mat te leggen. Qua techniek doen de dames amper onder, al is het misschien nog wachten op een supergenie: een vrouwelijke Lionel Messi, als het ware. Geef het een kans en u vergeet de clichés snel. Nu we het over vooroordelen hebben: uiteraard zijn damesvoetballers niet per definitie manwijven. Of veel speelsters lesbisch zijn, is niet bekend, maar het doet ook niet ter zake.
De Y van Youth Academy
Het beste moet nog komen voor het Belgische vrouwenvoetbal. In 2013 werd op de Leuvense campus Redingenhof de Women’s Football Academy gestart. Een ambitieus project gefinancierd door FIFA dat nog een versnelling hoger schakelt dan de gewone topsportscholen. Tienermeisjes leven er als voetbalprof. De Academy telt negentien leden, van wie er deze zomer vier afstuderen. Wie het traject doorloopt, heeft volgens Tamara Cassimon ‘negen kansen op de tien om het te schoppen tot de nationale ploeg’. De assistent-bondscoach leidt het project.
De Z van Zeler, Aline
De Ardense kapitein van de Red Flames brak onlangs het record van het aantal caps. Zeler was volbloed goalgetter, maar onderging een reconversie. Toen Imke Courtois zich blesseerde, viel er bij Standard en de nationale ploeg een gat in de verdediging. Tegelijk ontbolsterde superspits Tessa Wullaert. Zeler verkaste naar het centrum van de defensie, waar ze nu aan Courtois gekoppeld wordt. Ze scoort nog steeds vaak met haar gevreesde vrije trap en uitstekende timing bij hoekschoppen. Deze zomer ruilt Zeler Standard voor Anderlecht. Ook in het vrouwenvoetbal is dat een pikante transfer.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
