Wouter De Vriendt (Groen)

‘Kinderen zijn kwetsbaar en moeten door een land als België te allen tijde beschermd worden’

Wouter De Vriendt (Groen) Volksvertegenwoordiger (Groen)

Kamerlid Wouter De Vriendt (Groen) over de beleidsnota van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) die vandaag gestemd wordt. ‘Kinderen sluit je niet op, punt.’

Al een tijdje werken Theo Francken (N-VA) en de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) aan de bouw van zogenaamde ‘gesloten woonunits’ in Steenokkerzeel. Deze units moeten dienen om gezinnen met kinderen op te sluiten in afwachting van hun gedwongen uitwijzing. Inderdaad, onze Staatssecretaris voor Asiel en Migratie is van plan om minderjarigen op te sluiten louter om migratieredenen.

Groen is niet voor een open grenzenbeleid en vindt dus ook dat terugkeer het sluitstuk moet zijn van een evenwichtig asielbeleid. Maar het opsluiten van kinderen is een brug te ver. Kinderen zijn kwetsbaar en moeten door een land als België ten allen tijde beschermd worden.

‘Kinderen zijn kwetsbaar en moeten door een land als België te allen tijde beschermd worden’

Tot nu toe sluit België geen kinderen op. Ook de ouders, broers en zussen van minderjarigen worden niet opgesloten, wat maar logisch is. Meerderjarigen daarentegen kunnen wel in een “gewoon” gesloten centrum worden opgesloten met het oog op een gedwongen uitwijzing en voor een relatief korte periode.

Wat wil Francken precies doen? Zijn beleidsnota die vandaag in de Kamer ter stemming wordt voorgelegd, licht alvast een tip van de sluier op. Het gaat om vijf units met een capaciteit van in totaal 34 plaatsen, één gezin per unit. De detentieomstandigheden zijn gelukkig niet te vergelijken met die van een normaal gesloten centrum. Het zou er nog aan mankeren. Zo is er ruimte voorzien om buiten te spelen, weliswaar achter een afsluiting.

‘Kortstondige vasthouding’

Er is ook grote onduidelijkheid over de modaliteiten van de detentie. In zijn beleidsnota spreekt Francken over een ‘kortstondige vasthouding’. Eerder sprak hij van enkele uren tot een nacht. Maar de DVZ sprak op 18 mei in het Vlaams Parlement plots over een periode ’tot enkele weken’. En waar eerst werd gezegd dat enkel gezinnen zouden worden opgesloten die al eens waren ondergedoken, spreekt de beleidsnota nu van families met een ‘manifeste weigering om terug te keren’. Wat is het nu? Zijn er eigenlijk wel afgebakende criteria?

Francken beweert bij hoog en bij laag dat opsluiting de enige manier is om zeker te zijn dat je gezinnen met kinderen kan terugsturen. Dat is niet juist. Momenteel worden gezinnen gedwongen uitgezet, zonder kinderen op te sluiten. En bovendien zit er nog heel wat rek op deze alternatieven voor detentie.

Gezinnen met kinderen die gedwongen zullen worden teruggestuurd, zitten momenteel voornamelijk in zogenaamde ‘open terugkeerplaatsen’. Dat zijn opvangplaatsen met heel veel sociale controle en begeleiding en waar ook strikte regels gelden. Zo moet er steeds minstens één gezinslid achterblijven en moet het gezin er ook steeds de nacht doorbrengen. Maar er is geen fysieke belemmering om te ontsnappen.

Waarom peperdure detentiefaciliteiten, terwijl goede resultaten worden behaald zónder kinderen op te sluiten?

Uit de argumentatie van Francken zou men kunnen opmaken dat deze open terugkeerplaatsen een faliekante mislukking zijn. Wel, dat zijn ze niet. In 2016 verdween 34,9% van de bewoners in open centra van de radar. 2/3 bleef dus ter plaatse, met het oog op terugkeer naar het land van herkomst. Dat valt erg goed mee, voor mensen die weinig of niets te verliezen hebben. De cijfers evolueren bovendien gunstig, want in 2014 ging het nog om de helft van de bewoners van open centra die opeens ‘verdwenen’ bleken.

Dat bewijst dat de aanpak met begeleiding en sociale controle vruchten afwerpt. Waarom bouwt Francken niet verder op dit succes? Waarom peperdure detentiefaciliteiten, terwijl goede resultaten worden behaald zónder kinderen op te sluiten?

Met het opsluiten van kinderen maakt Francken een zeer bewuste keuze. Zijn keuze. Niemand verplicht hem hiertoe. Het mantra ‘we kunnen niet anders’ gaat hier niet op. Ook landen als Duitsland, Spanje en Italië tonen dat het wel anders kan. Deze landen, toch niet van de minste op Europees vlak, sluiten principieel geen kinderen op. Waarom? Omdat het niet nodig is voor een gedwongen terugkeerbeleid.

Meer investeren in alternatieven voor detentie moet dus een eerste stap zijn. Dat is niet alleen goedkoper, maar ook menselijker. De belangen van het kind worden geschonden bij opsluiting. Detentie is voor kinderen altijd een traumatische ervaring. Kinderen opsluiten enkel omwille van hun migratiestatus is een politieke keuze die Groen nooit zou maken. Punt.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content