Nederlands parket onderzoekt Syrië-export

Een Rotterdamse groothandel in chemische stoffen wordt ervan verdacht aceton te hebben uitgevoerd naar Syrië zonder exportvergunning.

Op 18 april onthulde Knack dat de Belgische douane drie bedrijven vervolgt omdat ze chemische producten naar Syrië hadden geëxporteerd zonder exportvergunning.

Marieke van der Molen, woordvoerster van het Functioneel Parket, gespecialiseerd in complexe fraude- en milieuzaken, bevestigt dat er in Nederland een soortgelijk gerechtelijk onderzoek loopt. ‘De Nederlandse Douane heeft op 18 april, met bijstand van de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst, een groothandel in chemische stoffen in Rotterdam doorzocht. De timing was geen toeval: omdat het Knack-artikel die dag gepubliceerd werd, hebben we de doorzoeking gedaan om te voorkomen dat mogelijk bewijs zou verdwijnen. Aanleiding was informatie van de Belgische douane.’

Van der Molen kan de naam van het Rotterdamse bedrijf niet noemen. ‘Wel kan ik bevestigen dat de Nederlandse groothandel een relatie heeft met een van de bedrijven die in België vervolgd worden.’

Het Nederlandse bedrijf was volgens de woordvoerster al eerder als verdachte aangemerkt in een Nederlands strafrechtelijk onderzoek van het Functioneel Parket. Van der Molen: ‘In november 2016 zou de groothandel 38.400 liter aceton hebben verkocht en geëxporteerd naar een persoon in Syrië via de haven van Antwerpen. Daarvoor had het bedrijf vooraf een vergunning moeten aanvragen, maar dat zou het niet hebben gedaan. Het uitvoeren van deze stof zonder vergunning is in strijd met de Europese sancties die voor Syrië gelden. Het Openbaar Ministerie is van plan om de verdachte voor die feiten te dagvaarden. Dat hadden we al beslist. Maar nu er een nieuw onderzoek is gestart, wachten wij dat eerst af, voordat we met de vervolging doorgaan.’

‘Door de informatie die via België tot ons kwam, is namelijk een nieuwe verdenking gerezen dat het Nederlandse bedrijf na november 2016 weer aceton heeft geëxporteerd naar Syrië. Ditmaal zou het gaan om 200.000 liter die via een omweg in Syrië is beland. Het bedrijf zou de lading niet vanuit Europa maar vanuit een Russische haven naar Syrië hebben geëxporteerd. Het had daar wederom geen vergunning voor.’

Sinds juli 2013 is voor de export van aceton in een bepaalde concentratie – net als voor isopropanol – een exportvergunning vereist. Reden daarvoor is een lijst van de Raad van de Europese Unie. ‘Door chemicaliën zonder vergunning door te voeren worden de sancties ondermijnd en wordt de overheid de kans ontnomen om te controleren waar de producten heen gaan’, zegt Van der Molen. ‘Dat is ernstig, daarom treedt de overheid hiertegen op.’

De Belgische douane geeft geen commentaar op het Nederlandse onderzoek. Is met de aceton-export via de Antwerpse haven voor de tweede keer een gevoelige zending door de handen van de douane geglipt? ‘Dat maakt integraal deel uit van het interne onderzoek dat minister van Financiën Johan Van Overtveldt naar aanleiding van de isopropanol-zaak aan de douane heeft gevraagd’, reageert Florence Angelici, woordvoerder van de FOD Financiën. ‘Dit zal binnenkort resulteren in een actieplan dat aan de minister zal worden voorgesteld.’