Rusthuisbarometer: drie vierde bewoners kan factuur niet betalen

© iStock
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

De betaalbaarheid van een rusthuisverblijf in ons land wordt steeds problematischer. Op twee jaar tijd is een verblijf 5 procent duurder geworden. Dat is veel sneller dan de levensduurte, zo blijkt uit de tweede rusthuisbarometer van het Socialistisch Ziekenfonds.

Met de rusthuisbarometer onderzoekt het Socialistisch Ziekenfonds de betaalbaarheid van woonzorgcentra op basis van de facturatiegegevens van zijn leden. Daaruit blijkt dat in 2016 de rusthuisbewoner in België gemiddeld 1562 euro per maand betaalde. Het grootste deel van dat bedrag bestaat uit een dagprijs. Dat is een vast bedrag dat de bewoner betaalt voor zijn verblijf, ongeacht zorgbehoefte of inkomen. 7 procent van het totale bedrag (ofwel een maandelijks bedrag van 109 euro) gaat naar de vergoeding van extra prestaties en diensten zoals transportkosten, geneesmiddelen, de was en de kapper. In vergelijking met 2014 is de prijs voor een rusthuisverblijf in heel het land met 5 procent gestegen. Dat is meer dan dubbel zo snel dan de algemene stijging van de levensduurte die gemeten wordt aan de hand van de gezondheidsindex.

In Brussel nam de gemiddelde rusthuisfactuur op twee jaar tijd zelfs met 7 procent toe, om te belanden op een bedrag van 1602 euro per maand. Wallonië blijft met een gemiddelde kostprijs van 1415 euro per maand veruit het goedkoopste gewest voor een rusthuisverblijf. De prijzen stegen er met 5,7 percent ten opzichte van 2014.

In Vlaanderen stegen de prijzen het minst (4,4 procent), maar een rusthuisverblijf is er wel het duurst in heel België, met een gemiddelde kost van 1665 euro per maand. Ouderen in de provincie Antwerpen betalen het meest (1762 euro per maand), gevolgd door Vlaams-Brabant (1712 euro per maand).

Met je pensioen kom je er niet

Het valt dus niet te verbazen dat drie vierde van de Vlaamse ouderen niet toekomt met zijn of haar inkomen om een rusthuisverblijf te betalen. Alleen een ambtenarenpensioen is toereikend voor een dergelijke kost. Wie er een loopbaan als werknemer of als zelfstandige heeft opzitten, moet dus andere middelen aanspreken om de factuur te kunnen betalen, zoals het eigen vermogen, hulp van de familie of nog van het OCMW. De tekorten variëren van 170 tot 319 euro per maand wanneer ervan uitgegaan wordt dat ouderen met een lager inkomen in een goedkoper rusthuis verblijven en omgekeerd.

Wie er een loopbaan als werknemer of als zelfstandige heeft opzitten, moet andere middelen aanspreken om de factuur te kunnen betalen

‘De kloof tussen een gemiddeld pensioen en de inkomensgarantie voor ouderen enerzijds en de rusthuisfactuur anderzijds is groot’, meent het Socialistisch Ziekenfonds. ‘De tegemoetkoming vanuit de zorgverzekering, 130 euro per maand, en de tegemoetkoming hulp aan bejaarden voor mensen met de laagste pensioenen zijn over het algemeen ontoereikend om deze kloof te overbruggen. Het is bovendien niet duidelijk of iedereen die recht heeft op deze ‘Tegemoetkoming Hulp aan Bejaarden’ ze wel effectief krijgt.’

Het ziekenfonds pleit dan ook voor bijkomende middelen zodat zowel de kwaliteit als de betaalbaarheid voor alle ouderen gegarandeerd is. Ze vindt ook dat voor de financiering van het rusthuis niet enkel naar het inkomen moet worden gekeken. ‘Het is sociaal rechtvaardiger als ook het vermogen van de oudere in rekening wordt gebracht. Onder de gepensioneerden die in inkomensarmoede leven, is er immers een aanzienlijk segment ouderen dat over substantiële netto vermogens beschikt.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content