VRT-top maakt zich zorgen over autonomie van de omroep

De top van de VRT maakt zich zorgen over de autonomie van de openbare omroep en de houding van de Vlaamse regering.

‘Wat mij zorgen baart, zijn ideeën om in te grijpen in het programma-aanbod en op dit punt de beheersovereenkomst te evalueren.’ Dat zei Luc Van den Brande, de voorzitter van de raad van bestuur, donderdag tijdens zijn nieuwjaarstoespraak voor het personeel. Hij verwees daarbij naar de heisa over de uitzending door derden.

Van den Brande maakt zich sterk dat de VRT zijn deel van de besparingen heeft doorgevoerd, met minder medewerkers. ‘Tussen 2011 en 2019 maken we een besparingstraject waar van niet minder dan 140 miljoen euro. We waren met 2.600 medewerkers. In 2020 zullen er dat ongeveer 400 minder zijn.’

De VRT behoort volgens Van den Brande tot de ’top’ van de Europese openbare omroepen. ‘Vlaanderen hoort bij de groep van omroepen van de European Broadcast Union (EBU) met de laagste overheidsbijdrage per inwoner: slecht 41 euro per jaar per inwoner, wat acht jaar geleden nog bijna 50 euro was. Ondanks dat zit de VRT in het koppeloton van de openbare omroepen wat betreft aandeel, bereik en waardering. Terecht wordt Vlaanderen op de Europese en wereldkaart gezet op het vlak van innovatie, productiviteit, investeringsmogelijkheden, wetenschappelijk onderzoek en culturele uitstraling. Waarom zou de kwaliteit van onze openbare omroep ook daarin niet meegenomen kunnen worden? ‘

De voorzitter van de raad van bestuur vraagt meer waardering voor de inspanningen die de omroep levert. ‘De Vlaamse regering doet aan ‘Hollandse rekenkunde’ wanneer ze nu over haar laatste beslissingen luidop zegt dat daar ter compensatie bijkomende middelen worden voor uitgetrokken. Deze middelen waren voor de helft reeds voorzien in de budgetten voor de herstructurering; voor de andere helft wordt een dividend ’toegelaten’ vanuit de Vlaamse Audiovisuele Regie (VAR). Maar dividenden vanuit de VAR komen van rechtswege toe aan de VRT. Bovendien is het geen structurele oplossing voor de niet-indexering’, benadrukt Van den Brande. Die ‘Hollandse rekenkunde’ zou een vingerwijzing zijn naar de naar verluidt karige tegemoetkoming van de Vlaamse regering van de niet-indexering van de werkingsmiddelen.

Een inbraak in het autonoom statuut van de VAR is volgens Van den Brande een inbreuk op het autonoom bestuur ervan, ‘maatregelen die genomen zijn en andere die in het vooruitzicht worden gesteld kunnen dan ook niet zo maar genomen worden’. ‘En wat mij nog meer zorgen baart, waren ideeën om in te grijpen in het programma-aanbod en op dit punt de beheersovereenkomst te evalueren. Gelukkig maar heeft men daar van afgezien, want anders zou eenzijdig geraakt worden aan een essentieel beginsel: de onafhankelijke programmering door de openbare omroep.’

Van den Brande verwees daarbij onder meer naar de heisa rond de uitzendingen door derden. DeMens.nu, ook bekend als de Unie van Vrijzinnige Verenigingen, diende donderdag bij de Cultuurpactcommissie een klacht in tegen de VRT voor een ‘schending van het discriminatieverbod tussen de levensbeschouwingen’. De organisatie van het vrijzinnig humanisme vindt dat er geen vrijzinnig humanistisch alternatief is voor de erediensten die de openbare omroep uitzendt.

De top van de openbare omroep kwam ook nog terug op de beslissing van de Vlaamse regering om geen extra kanaal voor Ketnet Jr te voorzien. ‘Het is bijzonder jammer dat de vraag om Ketnet Jr mogelijk te maken niet aanvaard werd, ondanks het groot belang ervan voor heel jonge kinderen en ondanks het feit dat de bevraagde maatschappelijke actoren en het onderwijs er voorstander van waren en ook belangrijke andere mediaspelers er geen bezwaar tegen hadden’, aldus Van den Brande.

‘We hebben een sterk dossier, volledig in lijn met de beheersovereenkomst; op maat van kinderen en ouders; met de steun van vele middenveldorganisaties en waartegen zelfs de commerciële omroepen hun verzet hadden opgegeven’, benadrukte gedelegeerd bestuurder Paul Lembrechts. ‘Een plan dat extra geld zou pompen in de Vlaamse productiesector. En door slimme programmering, kon dat zelfs binnen het bestaande budget.’