Dirk Draulans

‘Waarom willen vrouwen toch zo graag zoals mannen zijn?’

Dirk Draulans Bioloog en redacteur bij Knack.

‘Het is onbegrijpelijk dat steeds meer vrouwen ontkennen dat gedragsverschillen met mannen biologische wortels hebben. Alsof ze niet langer zoogdier zijn’, schrijft Dirk Draulans.

Met de regelmaat van een atoomklok duikt er in de media een dame op, die zichzelf als feministe presenteert en vervolgens darwinisten de levieten leest, omdat ze hun evolutietheorie zouden misbruiken om de vrouw een ondergeschikte positie aan te praten. Deze week was het weer van dat. Een dame verweet de grondlegger van de evolutietheorie, Charles Darwin, dat hij seksistisch en vooringenomen was. Ze vond ook dat het darwinisme steunt op ‘leunstoellogica’. For the record: Darwin was de uitvinder van de rollende bureaustoel.

Ja, Darwin kan als seksistisch omschreven worden, maar hij was vooral een kind van zijn tijd: het Victoriaanse Engeland, allesbehalve een vrouwvriendelijke maatschappij. Darwin had wel een harmonieuze relatie met zijn vrouw, die overigens van rijkere komaf was dan hijzelf. Ik ben ervan overtuigd dat hij in ónze maatschappij geen enkele moeite zou hebben gehad om mannen en vrouwen als gelijkwaardig te evalueren.

‘Waarom willen vrouwen toch zo graag zoals mannen zijn?’

Maar Darwin als vooringenomen presenteren, en als iemand die zich overgegeven zou hebben aan leunstoellogica, getuigt van een veel te beperkt inzicht in het leven van de man om er relevante uitspraken over te kunnen doen. Het feit alleen al dat hij de evolutietheorie ontwikkelde en publiek maakte, bewijst dat hij niet vooringenomen was, anders had hij het nooit gedaan (zeker omdat zijn vrouw religieus was en hij bezorgd was over de gevolgen voor de toekomst van zijn zonen). Darwin reisde vijf jaar lang de wereld rond in omstandigheden die de mensen die hem vandaag menen aan te moeten vallen, niet aan zouden kunnen. De rest van zijn leven heeft hij ononderbroken waarnemingen en experimenten gedaan, met een opvallend open geest.

Het is al een tijd modieus om de evolutietheorie aan te vallen om een bepaald maatschappelijk gedachtegoed te verdedigen. In die zin doen feministen niets anders dan religieuze fundamentalisten die zich afzetten tegen de theorie, omdat ze niet strookt met hun ideeën over hoe de wereld georganiseerd moet worden. Wat er momenteel in Turkije gebeurt, waar de president de evolutietheorie uit het middelbaar onderwijs laat schrappen, is tekenend.

‘Wat is dat toch met darwiniaanse evolutie, dat zoveel mensen ze onverteerbaar vinden?’

Wat is dat toch met darwiniaanse evolutie, dat zoveel mensen ze onverteerbaar vinden? Is het de notie van gradatie, die maakt dat wij niet als iets speciaals gepresenteerd kunnen worden, maar als een kleine stap verder dan de apen die ons voorgingen? Is het de toevalsfactor die in het spel is, de overlevering aan de willekeur van genetische mutatie en natuurlijke selectie? Is het de strijd voor de overleving met de best aangepaste die wint, die het geheel een ruw kantje geeft?

In die zin is godsdienst geen haar beter en zelfs gevaarlijker, want godsdienst kan mensen bewust in de richting van geweld sturen, ook tegen volmaakt onschuldigen. Als God het goed met ons voor zou hebben, waarom zorgt hij er dan niet voor dat er geen zinloos geweld meer is, en lost hij niet in één moeite door andere prangende problemen op, zoals chronische ziektes en onrechtvaardige ongelijkheid?

God is een fake feit, zoveel is zeker, een mentale constructie. Maar God biedt mensen wel de mogelijkheid om zich als kroon van de schepping te beschouwen, met de optie van een leven na de dood, in het beste geval voorzien van rijstpap met gouden lepeltjes of 72 maagden. God biedt meer dan de zo goed als blinde natuurlijke selectie zonder enig ticket voor een hiernamaals.

Onderscheid tussen God de Vader en Moeder Natuur

Het is significant dat de goegemeente het onderscheid maakt tussen God de Vader en Moeder Natuur. Het zegt veel over de ware aard van natuur versus cultuur, van genen versus opvoeding. Het zal de feministen misschien verbazen, maar doorwinterde darwinisten weten dat de natuur fundamenteel vrouwelijk is. Om het badinerend te zeggen: mannen zijn gemaakt om vrouwen de mogelijkheid te geven tot geslachtelijke voortplanting, die om meerdere redenen succesvoller is dan ongeslachtelijke. Mannen zijn een bijbaantje in de biologie.

Mannen zouden nu de broodwinners zijn, omdat het zo al was in het Pleistoceen (voor niet-ingewijden: alles tussen ongeveer 2,5 miljoen en 12.000 jaar geleden). Nee hoor, geen enkele darwinist die oordeelt met kennis van zaken, ziet in het Pleistoceen mannen als broodwinners. Mannen en vrouwen waren samen bepalend voor het succes van hun gemeenschappen, hoewel er taakverdelingen bestonden.

Er zijn geen aanwijzingen dat er in het Pleistoceen fundamentele ongelijkheden waren in de verhouding tussen mannen en vrouwen. Die zijn er pas gekomen vanaf 12.000 jaar geleden, toen wij ons zwervend bestaan als jagers- verzamelaars opgaven om territoriale landbouwers te worden. Hun grotere fysieke kracht gaf mannen in die context een economisch voordeel, waardoor vrouwen ondergeschikt raakten. Dat voordeel werd versterkt door godsdienst en andere door mannen ontwikkelde filosofische en bureaucratische drukkingsmiddelen, wetenschap inbegrepen. Culturele factoren dus, geen biologische.

‘Feministen zouden de biologie aan de borst moeten drukken als veel vrouwvriendelijker dan de cultuur. Schieten op Darwin en de darwinisten is een schoolvoorbeeld van zich vergissen van vijand.’

In de natuur zijn het doorgaans vrouwen die mannen tot wanhoop drijven. In soorten waarvan het ene geslacht wordt opgeofferd voor het andere, zijn het mannen die worden gedood – zie bidsprinkhanen en zwarte weduwen. Als een geslacht zo goed als overbodig wordt gemaakt, zijn het mannen die grotendeels irrelevant worden, kijk naar bijen en mieren. Wat onze maatschappij vandaag doet met het streven naar gelijkheid tussen mannen en vrouwen, is vrouwen opnieuw de plaats in ons bestel geven die ze in de natuur – ook de menselijke natuur – miljoenen jaren gehad hebben. Feministen zouden de biologie aan de borst moeten drukken als veel vrouwvriendelijker dan de cultuur. Schieten op Darwin en de darwinisten is een schoolvoorbeeld van zich vergissen van vijand.

Ik begrijp niet waarom sommige vrouwen vandaag zo manifest willen ontkennen dat wij zoogdieren zijn, en verschillen tussen de biologie van mannen en vrouwen, die maken dat wij niet altijd op dezelfde manier reageren, per se onder de mat van een zichzelf aangeprate vermeende maatschappelijke correctheid willen schuiven. Wat is er mis mee dat vrouwen wat minder ambitieus zouden zijn dan mannen – een gedrag dat mee te maken heeft met dat vermaledijde testosteron dat mannen erger treft dan vrouwen? Ik zou willen dat ik een deel van mijn testosteron kon overhevelen naar dames als de schrijfster die bang is zich op een sollicitatie als ambitieus te profileren – dan ben ik er vanaf.

Oogkleppen in het debat

Zelfs het belang van testosteron in het sturen van gedrag wordt tegenwoordig in vraag gesteld, in geschriften die een bepaalde (vooringenomen?) visie op rollenpatronen in de maatschappij promoten. Vandaag moet alles ‘aangepraat’ zijn. Terwijl hormonen zo krachtig kunnen zijn dat je ze niet altijd tegenhoudt, zelfs niet als je het zou willen. Het is een nieuwe regel in onze maatschappij met zijn snelle digitale communicatie: iedereen pikt uitsluitend informatie van gelijkgezinden op, die in zijn of haar kraam past en zijn of haar visie versterkt. Iedereen zet voor het debat oogkleppen op.

Is het biologie of sociale conventie die vrouwen minder ambitieus ‘maakt’ dan mannen? Who cares? Het is zelden een of/of verhaal: natuur en cultuur spelen voortdurend op elkaar in. Ik weiger dus mee te gaan in een verhaal dat geconstrueerd wordt om onze biologie in het verdomhoekje te duwen. Ik blijf de idee-fixe dat vrouwen in een gezin meer bij de kinderen zouden blijven dan mannen omdat ze minder verdienen, counteren met de stelling dat zelfs als ze meer verdienen, vrouwen in de regel nog altijd meer bij de kinderen zullen blijven, omdat ze daarvoor geprogrammeerd zijn door miljoenen jaren van evolutie. Waarmee ik niet wil zeggen dat een vrouw niet minstens evenveel mag verdienen als een man. Mijn lief verdient stukken meer dan ik. Het heeft mijn testosteronproductie niet geschaad en me (nog) geen psychologisch trauma bezorgd.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content