Aaron Ooms
‘Wie twee blikjes steelt, riskeert gevangenis, wie miljoenen fraudeert krijgt zefs geen boete. Is dat rechtvaardig?’
‘De afkoopwet is niets anders dan klassenjustitie uit de vorige eeuw’, schrijft Aaron Ooms, voorzitter van de Jongsocialisten.
Tijdens de uitreiking van de MIA’s werd voor de eerste keer een Lifetime Achievement Award uitgereikt. Herman Schueremans was de gelukkige. Zijn verdienste voor de rock- and roll in België staat buiten kijf. Hij slaagde erin om van Rock Werchter een zalig en wereldberoemd muziekfestival te maken. Van 2004 tot 2012 zetelde hij voor Open VLD in het Vlaams parlement.
Eerder deze week bracht een strafonderzoek aan het licht dat Schueremans voor een totaalbedrag van 1,6 miljoen belastingen ontdook en geld witwaste. Wie valsspeelt, wordt gestraft, zou je dan denken. Dat is in België niet altijd het geval. Schueremans trof een schikking. Of anders gezegd: hij kocht zijn straf af door terug te betalen wat hij moest. Een straf of een boete? Geen euro boete werd geïnd. Als incentive om voortaan niet meer te frauderen kan dat tellen: als we u pakken betaalt u het geld terug, pakken we u niet dan hebt u gewonnen. Van een straf is geen sprake.
‘Wie twee blikjes Cara steelt, riskeert gevangenis, wie miljoenen fraudeert krijgt zefs geen boete. Is dat rechtvaardig?’
Vorig jaar nog werd een man veroordeeld tot een celstraf omdat hij… twee blikjes Cara Pils had gestolen. Kan het contrast nog groter? Een samenleving die van rechtvaardigheid een speerpunt wil maken – dat roepen onze ministers toch graag – aanvaardt geen valsspelers. Waarom geldt dat wel voor een diefstal van twee blikjes bier, maar niet voor fraude van miljoenen? Niemand aanvaardt dit. Alsof een samenleving – met twee maten en twee gewichten – op die manier kan functioneren. Als het gaat over rechtvaardige fiscaliteit en over de aanpak van fraude bewegen onze ministers bijzonder weinig. En dat is een bewuste keuze.µ
En van die keuze zijn wij de dupe. In de eerste plaats zelfstandigen en ondernemers die het spel wél eerlijk spelen; en evengoed alle werknemers en werkgevers die wél bijdragen ten bate van een hele samenleving. Want zij weten dat er ooit een dag komt dat ze zelf op die samenleving een beroep zullen doen. Bijvoorbeeld als hun kind ziek is of als hun ouders zorg nodig hebben. Onze veiligheid, ons onderwijs of onze wegen: daar betalen we belastingen voor.
Onrechtvaardig systeem
Maar omdat valsspelers hun geld kunnen blijven verstoppen, worden we nu dubbel gestraft. Meer btw, hogere accijnzen, een stijgende roerende voorheffing en extra facturen worden dan ons deel om de kas te spijzen. Niemand betaalt graag belastingen. Maar we doen het en verwachten dat de overheid er verstandig mee aan de slag gaat. Maar hoe leg je nog uit aan een jongere die op zijn of haar eerste loonfiche 30% van het brutoloon ziet verdwijnen naar de overheid dat dit nuttig is? Als superrijken zonder enige straf of multinationals voor peanuts die verplichting kunnen afkopen?
Vandaag zien we hoe de fiscale onrechtvaardigheid ingebakken zit in ons systeem. Dat is wereldvreemd. Al bij het invoeren van de afkoopwet, in 1996, ging het mis. Zo zette een bijkantoor van Société Générale tussen 1996 en 2001 verschillende frauduleuze constructies op poten. Dat leidde tot een vervolging van Société Générale als beslissingsnemer in een criminele organisatie, voor feiten van valsheid in geschrifte en gebruik van valse stukken, misbruik van vennootschapsgoederen en gebruik van valse stukken. Maar uiteindelijk, na wat onderhandelen, betaalde Société Générale de verschuldigde belastingen terug en betaalde een boete van…2.750 euro.
De afkoopwet is niets anders dan klassenjustitie uit de vorige eeuw. Een tijd waar dure advocaten de plak zwaaien voor wie het zich kan veroorloven. Heb je geld, dan kan je jezelf wel uit de problemen kopen. Geen dikke portefeuille? Pech gehad, boeten zal je. In tegenstelling tot wat sommige ministers lijken te denken, is het tijd om die periode af te sluiten.
Vandaag weten we Panama en de Bahama’s weer precies liggen. En de afschaffing van de afkoopwet kan letterlijk op 1, 2, 3. Dát moet de ambitie zijn van politici die roepen om een eerlijkere samenleving en rechters die daarover moeten waken.
Reactie Herman Schuermans bij monde van zijn advocaat:
De heer Herman Schueremans wenst zijn recht van antwoord uit te oefenen ten aanzien van het artikel van de heer Aaron Ooms, voorzitter van de Jongsocialisten, dat op 9 februari 2017 in Knack verscheen onder de titel: ‘Wie twee blikjes steelt, riskeert gevangenis, wie miljoenen fraudeert krijgt zelfs geen boete. Is dat rechtvaardig?‘
In het betreffende artikel wordt gesuggereerd dat de heer Schueremans 1,6 miljoen euro aan belastingen zou hebben ontdoken en zich zou hebben schuldig gemaakt aan witwassen. De heer Schueremans zou, in het kader van een schikking, enkel het bedrag aan belasting hebben moeten terugbetalen dat hij initieel verschuldigd was, zonder één euro boete. Verder wordt de heer Schueremans zonder schroom vergeleken met iemand die 2 blikjes Cara-pils heeft gestolen en die daarvoor een gevangenisstraf kreeg opgelegd. Deze vreemde vergelijking zou dan de stelling moeten ondersteunen dat het dossier van de heer Schueremans kadert in (een vorm van) klassenjustitie.
Vooreerst moet worden opgemerkt dat de heer Ooms niet schijnt te zijn gehinderd door enige kennis van de feiten of van het dossier. In elk geval werden noch ondergetekende, noch de heer Schueremans gecontacteerd door de heer Ooms voorafgaand aan de publicatie van zijn artikel. Dit zou nochtans al veel hebben kunnen oplossen.
Zonder hieromtrent al te veel in detail te treden, betrof dit dossier een complexe, fiscaaltechnische discussie over de vraag of een bepaald gedeelte van een in de jaren ’90 van de vorige eeuw gerealiseerde meerwaarde op aandelen al dan niet belastbaar was. De moeilijkheid hierin betreft het feit dat de wettelijke bepalingen over meerwaarden op aandelen anno 2017 geheel anders worden geïnterpreteerd dan in de periode waarin de betreffende verrichting werd gesteld. De fiscale administratie is inderdaad, en thans veel vaker dan voorheen, van mening dat meerwaarden op aandelen het gevolg zijn van ‘abnormale handelingen’ en daarom belastbaar zijn. Dergelijke administratieve stellingnames zijn relatief recent en steunen op een zeer ruime interpretatie van de wettelijke bepaling terzake, doch de rechtspraak is ze niet altijd genegen.
De gerechtelijke diensten hebben niettemin oor gehad voor de argumenten van de heer Schueremans en hebben hem, overigens zonder enige eis tot schulderkenning in zijnen hoofde, een minnelijke schikking voorgesteld, zodat de fiscale discussie kon worden afgesloten en de heer Schueremans zich verder ten volle kan concentreren op zijn professionele bezigheden.
De zaak is dus veel genuanceerder dan de heer Ooms doet uitschijnen. Er is geen sprake van belastingen die doelbewust zouden zijn ontdoken of van inkomsten die wetens en willens niet zouden zijn aangeven. Ook de vergelijking met ‘diefstal’ gaat in geheel niet op. Wij distantiëren ons dan ook van het populistisch discours van de heer Ooms.
Een dergelijk discours is ook een aanfluiting van het integere werk van de gerechtelijke diensten in deze zaak. Het laatste wat zij willen, is ervan verdacht worden te hebben meegewerkt aan een vorm van klassenjustitie.
Bruno Cardoen
Advocaat Herman Schueremans
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier