Het is zomervakantie en dus hebben uw kinderen een zee van tijd. Luieren is een recht, maar hoe zorgt u ervoor dat ze – zonder al te veel zuchten – af en toe ook een handje helpen?
Mocht u nog op zoek zijn naar een lastminute reisbestemming, dan is Mexico misschien het overwegen waard. Zeker als er kinderen in uw kielzog reizen. En dat niet alleen om hen wegwijs te maken in de wereld van fiesta, siesta en piñata. Ze zouden misschien wel kunnen terugkeren als gemotiveerde hulpjes.
Antropologen verbazen zich al decennialang over het fenomeen van de acomedido, dat vooral bij Mexicaanse kinderen met Mayawortels bekend is. Het betekent zoveel als ‘helpen bij het huishouden’. En niet omdat hun anders een beloning of straf boven het hoofd hangt. Nee, deze kinderen doen dat vrijwillig en met het grootste plezier. Het is vast leuk om te lezen, terwijl u zelf tussen de rotzooi van uw kinderen zit en hen al minstens tien keer hebt gesméékt om op te ruimen.
‘In onze westerse samenleving zijn we natuurlijk verwend. We hebben veel machines die dagelijkse taken van ons overnemen. Maar veel ouders willen hun kroost ook de perfecte kindertijd geven en vinden dat werk daar niet bij hoort. Een gemiste kans’, zegt orthopedagoge Mariëlle Beckers, die met het boek Kom van die bank af pleit voor meer beweging bij pubers. Ook meeklussen in het huishouden vindt zij een must. Ongetwijfeld speelt haar persoonlijke situatie mee: Beckers heeft een drukke baan en zeven (!) kinderen.
‘Toen mijn kinderen nog baby’s waren, zette ik hen al bij me in de keuken met een pot en een lepel om te roeren. Ze kunnen allemaal een fietsband herstellen: eerst keken ze hoe ik dat deed, daarna gingen ze zelf aan de slag’, vertelt Beckers. Die klusjes zijn niet gewoon handig voor ouders die het druk hebben, kinderen worden er ook beter van. ‘Het is goed voor hun zelfvertrouwen om te voelen dat ze iets kunnen. Door op jonge leeftijd al mee te helpen, leren ze plannen en organiseren. Dat bereidt hen ook voor op de toekomst.’
Deeg tegen het plafond
Beckers raadt elke ouder aan om kinderen van jongs af te laten helpen, al is dat niet altijd makkelijk. Als je peuter helpt bij het pannenkoeken bakken, vraagt dat natuurlijk veel extra tijd en energie. Bovendien moet je nadien nog deeg van het plafond krabben. ‘En toch is het belangrijk om er tijd voor te maken. Beschouw het als een project: leg je telefoon aan de kant, zoek samen een recept uit, ga boodschappen doen en begin eraan. Je kind zal het extra lekker vinden – ook als het eens géén pannenkoeken zijn – en vindt het gegarandeerd even leuk als een dagje naar een pretpark. Maar het is ook een investering in de toekomst: het bespaart je over een jaar of tien veel gemopper van onwillige pubers. Als die van jongs af altijd samen hebben opgeruimd, dan wordt dat de norm en zullen ze die veel minder ter discussie stellen.’
Allemaal goed en wel, maar wat als u nu al mopperende tieners hebt? ‘Als ze veertien jaar lang geen enkel klusje hebben gekregen, is het moeilijk om daar opeens mee te beginnen’, geeft Beckers toe. ‘Begin met elk kind één taak te geven, en laat het zelf kiezen welke. Een gevoel van autonomie doet wonderen. Maar probeer niet alleen te focussen op individuele taken: uiteraard kunnen kinderen hun eigen boekentas en brooddoos vullen, zo leren ze te plannen. Maar je kunt hun ook bijbrengen dat ze soms iets voor een ander moeten doen – de rommel van broer of zus opruimen, bijvoorbeeld – om er samen iets fijns van te maken.’
Dé doorn in het oog is voor veel ouders natuurlijk de rommelige, bijwijlen postapocalyptische tienerkamer. Beckers heeft die ‘strijd’ volledig opgegeven, vertelt ze. ‘Alleen als het héél erg wordt – als ik er niet meer binnen kan – vraag ik om nog eens op te ruimen. Ze krijgen dan een week de tijd: ook zo’n deadline doet het meestal goed.’
Finale kwestie: moet je je kinderen betalen voor al die huishoudhulp? Beckers vindt van niet. ‘Gedrag dat binnen je gezin als normaal geldt, zoals de tafel dekken of opruimen, hoef je niet te belonen. Als je kinderen een grotere taak tot een goed einde brengen, zoals de auto wassen, kun je hen natuurlijk wel eens belonen.’ Doe het gewoon op de Mexicaanse manier: u doet van siesta, zij van acomedido, en nadien samen fiesta!
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
