Waarom diëten niet werkt

© iStock
Dirk Draulans
Dirk Draulans Bioloog en redacteur bij Knack.

Een mechanisme in onze hersenen verzet zich ertegen dat ons lichaam minder calorieën opneemt.

Als muizen (te) weinig te eten krijgen, verbranden ze geen vet meer. Daarvoor zorgt een specifieke set van hersencellen in de hypothalamus, een belangrijke regulator van onze activiteit. Worden die cellen lamgelegd, dan tuimelen de muizen in een toestand vergelijkbaar met anorexia bij de mens.

Als we een dieet volgen, gaat voedsel er nog appetijtelijker uitzien dan anders

Volgens een verslag in eLife kan zoiets ook gebeuren bij mensen die op dieet gaan. Ons lichaam is erop ingesteld dat als er veel calorieën binnenkomen, het ook veel calorieën verbrandt. Omgekeerd gaat het in een spaarstand als er weinig energie binnenkomt. Die terugkoppeling vervolledigt het steeds langer wordende lijstje van mechanismen waarmee ons lichaam zich verzet tegen drastische veranderingen in onze eetgewoonten.

In Endocrinology verscheen een studie die aantoont dat wanneer we diëten, er in onze hersenen ook een stof circuleert die voedsel er nog appetijtelijker doet uitzien dan anders. Dat is het werk van een eiwit dat streeft naar een constant lichaamsgewicht, of je nu vast of vreet, door de activiteit van specifieke hersencellen te beïnvloeden. Bij muizen was de stof vooral actief als ze weinig te eten kregen. Omdat ook de mens het eiwit aanmaakt, gaan wetenschappers ervan uit dat het ook bij ons een rol speelt.

De complexiteit van die regelmechanismen maakt dat het niet eenvoudig is om met een dieet het gewenste effect te verkrijgen. Ons lichaam is er door het spel van de evolutie op ingesteld geraakt om periodes van voedselschaarste te overleven, maar in onze moderne westerse wereld bestaan die niet meer. Integendeel, wij worstelen met de nefaste gevolgen van overvloed – een evolutionair volstrekt nieuw gegeven.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content