Aan de vooravond van de ‘Dag van de Aarde’ gidsen we toekomstige ontdekkingsreizigers naar de meest mysterieuze plekjes op aarde.
De mens heeft zijn zinnen gezet op de planeet Mars, maar zoals de zoektocht naar het vermiste vliegtuig van Malaysia Airlines onlangs aantoonde, weten we eigenlijk nog maar weinig over onze eigen planeet. Aan de vooravond van de ‘Dag van de Aarde’, op 22 april, gidsen we de ontdekkingsreizigers van morgen naar de nog te ontdekken hoekjes van de aarde.
‘De spannendste nieuwe grenzen van de menselijke exploratie bevinden zich op onze eigenste planeet’, zegt de gerenommeerde ontdekkingsreiziger, filmmaker en auteur Robin Hanbury-Tenison, die de afgelopen 60 jaar zo’n 30 expedities ondernam. De 77-jarige Brit ziet volgens CNN drie nieuwe ontdekkingsgebieden: het tropisch regenwoud, grotten (slechts 10 procent van ’s werelds grotten zijn ontdekt) en koraalriffen. Vergeet dus Mars en verre asteroïden: deze 9 plaatsen op onze eigen aarde zijn volgens Hanbury-Tenison het exploreren meer dan waard.
1. Marianentroch
De Marianentrog in het westen van de Stille Oceaan is met een diepte van ongeveer 11 kilometer de diepst bekende plek in de oceaan en vormt de grens tussen twee tektonische platen, de Pacifische Plaat en de Filipijnse Plaat. Aangenaam vertoeven is het er echter niet. Het is er verschrikkelijk koud en donker, maar toch heerst er leven. Omdat er geen zonlicht is, ontwikkelde het leven er zich dankzij chemosynthese. Twee onderzoekers, Jacques Piccard en Don Walsh, die er in 1960 naartoe reisden, zagen er gigantische wormen, garnalen en onontdekte mysterieuze wezens die in de buurt van een warmwaterbron leefden. In 2012 deed regisseur James Cameron deze tocht nog eens over met de bathyscaaf Deepsea Challenger. ‘Met behulp van nieuwe technologieën kan steeds meer leven ontdekt worden nabij de kleine fumarolen en warmwaterbronnen op de bodem van de oceaan’, zegt Hanbury-Tenison. Het gebied zou echter een ‘Bermuda Driehoek’-reputatie hebben. In het verleden werden al tientallen mysterieuze verdwijningen van grote, goed uitgeruste schepen gemeld.
2. Vostokmeer in Antarctica
Het Vostokmeer, dat in 1996 in Antarctica werd ontdekt, is 15.000 vierkante kilometer groot en ligt onder een 4 kilometer dikke ijslaag. Het water met een temperatuur van -3 °C blijft vloeibaar vanwege de hoge druk van het bovenliggende ijs. Dit ondergrondse meer is al 25 miljoen jaar geïsoleerd. Russische wetenschappers boorden jarenlang door het ijs om het meer te bereiken. Het is er donker, koud, ijzig en toch is er leven. Zo werden er duizenden bacteriën ontdekt. Een aanwijzing dat het leven op aarde veel meer aankan dan eerst gedacht.
3. Congobekken
Het Congobekken is het tweede grootste regenwoudgebied van de aarde (op het Amazonegebied na) en strekt zich uit over de Democratische Republiek Congo, een groot deel van Congo-Brazzaville, het zuiden van de Centraal-Afrikaanse Republiek, Gabon en het vasteland van Equatoriaal Guinea. Naast een indrukwekkende fauna vindt men in het hart van Afrika, ter hoogte van de evenaar, ook heel wat planten terug die nergens anders te vinden zijn. Maar door het grote aantal conflicten is het gebied gevaarlijk. En juist daarom is het een van de interessantste plaatsen op aarde om te exploreren.
4. Noord-Myanmar
De bossen in het noorden van Myanmar zijn een van de minst geëxploreerde en wetenschappelijk minst bekende plaatsen op de aarde. De afgelegen locatie en de gespannen politieke situatie heeft het wetenschappelijk onderzoek er tot een minimum beperkt, maar de regio staat wel bekend om haar buitengewone biologische diversiteit. Er is een prachtig regenwoud waar sinds de jaren 20 niemand meer is geweest. Door het ondertussen 60 jaar lange conflict in de regio heeft het gebied de beste bescherming gekregen die je je maar kan indenken. ‘De regering in Myanmar wordt nu door China onder druk gezet om het regenwoud open te stellen voor een gasleiding. Dus de tijd dringt voor wetenschappers om het gebied in kaart te brengen vooraleer de mannen met de bulldozers komen’, aldus Hanbury-Tenison.
5. Kamtsjatka, Rusland
Het 1.000 kilometer lange schiereiland Kamtsjatka staat bekend als het ‘land van vuur en ijs’. Het eiland bestaat uit een combinatie van permafrost en meer dan 200 vulkanen, waarvan de meeste nog altijd actief zijn. De regio kent de grootste concentratie beren in Rusland en een overvloed aan vis in de rivieren. Robin Hanbury-Tenison: ‘Het grootste deel van Siberië is saai, maar Kamtsjatka is dat niet. Zo wonen er meer inheemse stammen aan de kust van Siberië dan dat er Indianen in Brazilië zijn. Het gekke aan Kamchatka is dat het op dezelfde hoogte als de Britse eilanden ligt, maar niet kan genieten van de golfstroom, dus is er permafrost. Als je een put in de grond graaft, komt er ijs tevoorschijn.’
6. Groot Barrièrerif, Australië
’s Werelds grootste koraalrif, dat zich uitstrekt langs de noordoostelijke kust van Australië, bevat 400 verschillende koraalsoorten, meer dan 1.500 vissoorten en 4.000 soorten weekdieren. Het Groot Barrièrerif telt 2.500 afzonderlijke riffen en meer dan 900 eilandjes. Het gebied is nog relatief onbekend, want in de wetenschappelijke centra nabij het rif worden voortdurend nieuwe ontdekkingen gedaan, zegt Hanbury-Tenison. ‘Het koraal sterft af door vervuiling en de opwarming van de oceaan, dus de tijd dringt om er onderzoek te verrichten.’
7. Amazoneregenwoud
Het Amazonegebied is ’s werelds groene long (de bomen zetten koolstofdioxide om in zuurstof). Zo’n 20 procent van de zuurstof in de wereld wordt geproduceerd door het Amazonewoud. Het regenwoud bevat volgens wetenschappers mogelijk de helft van alle diersoorten in de wereld. Daarvan moeten er nog een hoop soorten geregistreerd, ontdekt of gecatalogiseerd worden. Helaas is het Amazoneregenwoud de laatste decennia ernstig bedreigd, onder meer door ontbossing.
8. Mulu, Borneo
Het Nationaal park Gunung Mulu – Werelderfgoed van de Unesco – bevat enkele van ’s werelds oudste grotten en tropische regenwouden. Sommige grotten zijn makkelijk te verkennen, maar andere zijn absoluut niet voor beginners. Hanbury-Tenison: ‘In de jaren 70 nam ik er 130 wetenschappers gedurende 15 maanden heen en ontdekten we 24.000 nieuwe soorten. Door de verwoesting van het regenwoud, is Mulu nu een geïsoleerd park, een eiland, terwijl het daarvoor bufferzones had en deel uitmaakte van een groot ecosysteem. Maar het is nog steeds een fantastische plaats om onderzoek te doen.’
9. Centraal-Amerika
Volgens Hanbury-Tenison zijn er in Centraal-Amerika verschillende dingen om te ontdekken, gaande van regenwoud (het natuurpark Monteverde in Costa Rica, Panama,…) en wilde dieren tot ruïnes van oude beschavingen. Zo bulkt Guatemala van de Mayatempels die nog niet zijn ontdekt. Je kan het avontuur bovendien zo riskant maken als je zelf wil.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier