‘De Saudi’s vrezen dat Irak in Iraans vaarwater komt’

Vernieling in Mosul, in Irak © Reuters
Niels Verdonck
Niels Verdonck Medewerker Knack.be

De Iraakse regering is op een conferentie op zoek naar 71,9 miljard euro voor de heropbouw van Irak. ‘De mensen die daar aan tafel schuiven, zitten met eigenbelang in het achterhoofd’, duidt hoofddocent internationale politiek David Criekemans (UAntwerpen).

In het kleine land Koeweit, zoekt de Iraakse regering op een conferentie naar 71,9 miljard euro voor de heropbouw van Irak. Aartsrivalen Iran en Saudi-Arabië proberen de bovenhand te krijgen in het Midden-Oosten. ‘Saudi-Arabië lijkt de invloed van Iran in Irak te willen matigen,’ zegt Criekemans.

Privé-investeerders, ngo’s en politici komen samen om investeringen aan te kondigen. Ook de Wereldbank en het Koeweitse Fonds voor Arabische Economische Ontwikkeling zijn van de partij. Criekemans benadrukt: ‘De mensen die daar aan tafel schuiven, zitten met eigenbelang in het achterhoofd.’ Welke politieke spelers zijn aanwezig in Koeweit en wat willen ze bereiken met investeringen of donaties?

Zullen ze in de buurt komen van het voorgestelde bedrag?

CRIEKEMANS: ‘Dat denk ik niet. Dergelijke conferenties zijn een manier om eerste investeringen los te weken. Het is nog afwachten of er grote bedragen zullen toegekend worden. Alle deelnemers hebben ook een politiek motief. Saudi-Arabië zal bijvoorbeeld proberen veel contracten binnen te halen.

De Mogherini-strategie moet een nieuwe vluchtelingencrisis voorkomen.

Probeert Saudi-Arabië op de conferentie invloed te kopen?

CRIEKEMANS: ‘Zeker. Saudi-Arabië is bang dat Irak in Iraans vaarwater is terechtgekomen. Saudi-Arabië zal via een combinatie van donaties en bouwprojecten proberen voet aan de grond te krijgen in Irak. Het gaat om grote bedragen en bijgevolg zal de Saoedische aanwezigheid vergroten. In het verleden ondersteunden ze dan bijvoorbeeld Koranscholen voor het meegekomen Saudisch werkvolk om hun invloed te vergroten.’

De andere aanwezigen zijn daar toch niet uit altruïstische motieven?

Amerika geeft zijn rol in Irak uit handen.

CRIEKEMANS: ‘Neen, elke gegeven euro en elk bouwproject moet in een politieke context gezien worden. Als Federica Mogherini (Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken van de Europese Unie nvdr.) daar investeringen aankondigt past dat perfect in de Mogherini-strategie. Die strategie bestaat eruit om te investeren in basisvoorzieningen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika om te voorkomen dat er een nieuwe vluchtelingencrisis ontstaat.

Irak mag dan wel bevrijd zijn en Islamitische Staat is voorlopig verslagen, nu moeten de hearts and minds nog gewonnen worden. Zeker in de soennitische gebieden, zowat alles ten westen van Bagdad, die destijds deels heulden met IS. Als de bevolking niet snel vooruitgang ziet kan er daar weer een politieke radicalisering optreden, die dan weer de vluchtelingencrisis zou aanwakkeren.’

Tot slot, Trump verklaarde al dat hij geen investeringen ging aankondigen in Koeweit, is dat niet opvallend?

CRIEKEMANS: ‘De Verenigde Staten hebben al een triljard dollar uitgegeven aan de oorlog in Irak. In Trumps ogen is dat historisch gezien genoeg als bijdrage tot de veiligheid van Irak. Hij zal dus geen bijkomende cadeaus uitdelen, zo ziet hij dat tenminste. Als er iets van Amerikaanse zijde komt moet daar een businessmodel tegenover staan, toegang tot olie bijvoorbeeld. Maar door zich zo terughoudend op te stellen geven ze hun rol in de regio uit handen.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content