Hoe het VS-Congres in volle drugscrisis de strijd tegen pijnstillers bemoeilijkte

Een ambulancier in Boston maakt zich klaar om mogelijk levensreddend Narcan toe te dienen aan een man die met een overdosis is aangetroffen in de metro © REUTERS
Rudi Rotthier

Terwijl de VS kreunen onder een drugscrisis die jaarlijks meer dan 50.000 levens kost, hebben het parlement en uiteindelijk ook gewezen president Obama vorig jaar unaniem een wet goedgekeurd en bekrachtigd die de strijd tegen de farmaceutische industrie bemoeilijkte.

De rol van de wet, die geschreven werd door een gewezen werknemer van het drugsbestrijdingsagentschap DEA, werd belicht door het actualiteitsprogramma 60 minutesvan tv-zender CBS en door de krant The Washington Post.

Ze heeft officieel tot doel om patiënten het recht op hun pillen te garanderen, maar in werkelijkheid werd het daardoor onmogelijk voor de DEA om nog op te treden tegen buitensporige leveringen van pijnstillers. De realiteit, aldus een werknemer van de DEA in ’60 minutes’, was dat voordien geregeld succesvol werd opgetreden tegen de grote pillendistribiteurs, en nadien niks meer. De DEA (voluit Drug Enforcement Administration) beperkt zich sindsdien tot enkele processen tegen kleine garnalen.

https://twitter.com/washingtonpost/status/919655099764486144Washington Posthttps://twitter.com/washingtonpost

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0

De VS kampen sinds de vroege jaren 2000 met een groeiende crisis van zware opioïde pijnstillers. Die pijnstillers, oxycodone en hydrocodone, werden oorspronkelijk bij terminale kanker voorgeschreven, maar de farmaceutische industrie probeerde een breder verbruik te stimuleren. Dokters kregen te horen dat deze pijnstillers niet of nauwelijks verslavend werkten. Maar toen dokters inderdaad massaal deze producten begonnen voor te schrijven, bleek het tegendeel waar: deze pillen waren juist bijzonder verslavend. En toen hun artsen weigerden nog voor te schrijven, gingen de patiënten hun pillen elders zoeken.

Hoe het VS-Congres in volle drugscrisis de strijd tegen pijnstillers bemoeilijkte

Er kwam een wildgroei van ‘pijnklinieken’, met onder één dak dokters en een apotheek, sommige gevestigd aan de afrit van een snelweg, waar ‘patiënten’ snel en volkomen legaal aan hun spul konden komen.

https://twitter.com/60Minutes/status/91972111883090739360 Minuteshttps://twitter.com/60Minutes

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0

Zo bestelde een apotheek in Kermit over een periode van twee jaar bij één distributeur negen miljoen pillen hydrocodone. Kermit, een stadje op de grens tussen West Virginia en Kentucky, telt 392 inwoners… Van heinde en ver kwamen bezoekers om die pillen op te halen.

Voor 341 miljoen dollar aan boetes

Dat alles was bijzonder lucratief voor de pijnkliniek en voor de farmaceutische sector, maar het liep in toenemende mate faliekant af voor de gebruikers. De artsen en apothekers die aan deze praktijk deelnamen waren, zegt de klokkenluider van ’60 minutes’, ‘drugdealers in laboratiumkledij’.

De helft van de overdosissen in de VS zijn het gevolg van medicijnen die door een arts werden voorgeschreven. In 2011 stierven meer dan 17.000 Amerikanen aan overdosissen met voorgeschreven pillen. Dat aantal is sindsdien nog fors gestegen.

Hebzucht haalde het keer op keer van naleving van de wetgeving

In principe had de industrie zelf een einde moeten stellen aan deze praktijk. Ze heeft de opdracht om buitensporige leveringen te melden en stop te zetten. Leveringen zoals die in Kermit waren zeker buitensporig. Maar, aldus een DEA-werknemer die ’60 minutes’ aan het woord laat, ‘hebzucht haalde het keer op keer van naleving van de wetgeving’.

De zaak is in de VS wat gecompliceerd omdat productie en distributie gescheiden zijn. De farmaceutische industrie levert aan distributeurs die de pillen transporteren en ter plekke brengen. De aansprakelijkheid ligt in deze in eerste instantie bij de distributeurs, die net als de producenten bedrijven zijn die in de Amerikaanse top-500 thuishoren, en die een omzet hebben van vele miljarden.

De DEA kwam steeds vaker misbruiken op het spoor, en legde verdachte trafieken stil. Volgens ’60 minutes’ heeft de DEA over de voorbije 7 jaar de drugsdistributeurs voor 341 miljoen dollar beboet (290 miljoen euro). Dat leidde tot een reactie van de industrie, die probeerde Joe Rannazzisi opzij te laten zetten. Rannazzisi was het hoofd van de DEA-operaties tegen de farmaceutische industrie en tegen de distributeurs. Hij is nu de klokkenluider voor de berichtgeving van 60 minutes en The Washington Post. Rannazzisi werd inderdaad op een zijspoor gezet bij het DEA. Hij nam uiteindelijk ontslag.

Draaideurpolitiek

Er kwam ook andere politiek bij het DEA, dat aan de onderzoekers steeds hogere eisen van bewijs stelde, en zo processen uitstelde. De onderzoekers hadden tot dan nochtans meestal voldoende bruikbaar bewijsmateriaal opgespit om hun processen tegen de industrie te winnen.

De DEA werd ook ondermijnd dat wat men de draaideurpolitiek noemt. Volgens de Post en 60 minutes zijn 46 DEA-werknemers de voorbije jaren in die draaideur gestapt en gaan werken voor de industrie of voor advocatenkantoren die de farmaceutische industrie verdedigen. Die mensen kenden de interne werking van de DEA en wisten dat te gebruiken om de DEA te bestrijden.

Een van die draaideurwerknemers was Linden Barber. Hij was eerst topman bij de juridische dienst van de DEA, nam ontslag en kwam binnen de maand in dienst van een advocatenbureau dat de farmaceutische industrie verdedigt en wetgeving schrijft.

Barber schreef de wet die patiënten het recht op medicijnen garandeert. Die wet werd vervolgens gesponsord door parlementsleden die schenkingen ontvingen van de farmaceutische industrie.

De man die Trump had willen aanstellen als drugs czar, had wetgeving helpen doordrukken die de strijd tegen drugs bemoeilijkt

De 23 sponsoren en co-sponsoren ontvingen 1,5 miljoen dollar (1,27 miljoen euro), daarbij 100.000 dollar voor de hoofdsponsor in het Huis van Afgevaardigden, Tom Marino, en 177.000 dollar voor de hoofdsponsor in de Senaat, Orin Hatch.

Hoewel de DEA en het ministerie van Justitie in eerste instantie negatief stonden tegenover de nieuwe wetgeving, gaven ze om niet opgehelderde redenen hun verzet op. De beste verklaring die een (anonieme) werknemer van de DEA aan The Washington Post gaf, was deze: ‘Met of zonder onze instemming zou de wet gepasseerd zijn’.

De wet werd in voorjaar 2016 unaniem goedgekeurd in de Senaat, en vervolgens even unaniem in het Huis van Afgevaardigden.

Een week later ondertekende president Barack Obama de nieuwe wetgeving, waardoor ze van kracht werd.

https://twitter.com/PhillyInquirer/status/920298434762084353Philly Inquirerhttps://twitter.com/PhillyInquirer

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0

De top van de regering Obama, en de ex-president zelf, wilden niet reageren op vragen van journalisten van Post/’60 minutes’. Ook Marino en Hatch wilden niet reageren.

’60 minutes’ is een programma dat de huidige president graag bekijkt. Donald Trump kon dus zien hoe de man die hij naar voor wou schuiven als volgende topman in de strijd tegen drugs, Tom Marino, wetgeving had helpen doordrukken die deze strijd moeilijker maakte.

Andere parlementsleden, die naar eigen zeggen niet hadden beseft wat ze hadden goedgekeurd, eisten dat de president deze kandidatuur voor drugs czar zou intrekken. Marino, verkozen in de staat Pennsylvania, die zwaar getroffen is door de opioïde crisis, trok korte tijd later zijn kandidatuur in.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content