Het Iraakse leger heeft in Kirkoek, een provincie die door zowel de Iraakse autonome regio Koerdistan als door Bagdad wordt opgeëist, enkele strategische belangrijke wegen en een legerbasis onder controle gekregen. Dat heeft Defensie vanuit Bagdad meegedeeld. Turkije stelt de Iraakse regering intussen een samenwerking tegen de Koerden voor.
De Iraakse soldaten, die gesteund worden door sjiitische milities, controleren de belangrijkste wegen naar de stad Tikrit, zo blijkt uit de mededeling van het leger.
Ook K1, de belangrijkste legerbasis in de provincie, zou volgens de mededeling in handen van het leger zijn. Tot nu toe bevond die basis, ten noordwesten van de stad Kirkoek, zich nog onder controle van de Koerdische peshmerga-strijders.
Daarnaast worden ook gasvoorzieningen, politiekantoren, energiecentrales en een raffinaderij door het leger gecontroleerd. In de verklaring wordt ook verduidelijkt dat ‘eenheden nog altijd oprukken’.
Volgens mediaberichten betreden de soldaten maandag bovendien de door Koerden gecontroleerde stad Tuz Khurmatu, ten zuiden van de stad Kirkoek. Het Koerdische agentschap Rudaw schrijft dat sjiitische strijders enkele stadsdelen zijn binnengedrongen. De Iraakse nieuwssite al-Sumaria bericht over Iraakse troepen die posities hebben ingenomen in de stad.
Bij nachtelijke gevechten tussen peshmerga en paramilitare eenheden zijn in de provincie Kirkoek 10 strijders omgekomen en 27 gewond, aldus een bron bij lokale Volksgezondgeid. Koerdische functionarissen voegen daaraan toe dat tientallen peshmerga vermist zijn.
Geclaimd
Bagdad en Erbil, de hoofdstad van de autonome Koerdische regio, ruziën al jarenlang over Kirkoek. In de zomer van 2014 namen de pershmerga de controle over van de provincie, nadat het leger er was gevlucht van terreurgroep Islamitische Staat (IS).
Referendum
Bij het omstreden onafhankelijkheidsreferendum spraken de Koerden in Noord-Irak zich nog met een overtuigende meerderheid uit voor onafhankelijkheid. Het resultaat van de volksraadpleging wordt door de regering in Bagdad als ongrondwettelijk bestempeld.
De Iraakse premier Haider al-Abadi zei dat het oprukkende regeringsleger de bedoeling heeft ‘de dreiging van verdeeldheid’ af te wenden. ‘Wij zijn enkel opgetreden om onze grondwettelijke plicht te vervullen om het federaal gezag uit te breiden, en om veiligheid op te keggen en het nationaal welzijn in deze stad (Kirkoek) te beschermen’.
Turks aanbod
Turkije laat intussen weten bereid te zijn samen te werken met het bewind in Bagdad om leden van de ’terroristische’ Koerdische Arbeidspartij (PKK) van zijn grondgebied te verdrijven. Dit heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken in Ankara maandag gezegd.
‘Wij zijn tot alle mogelijke soorten samenwerking met de Iraakse regering bereid om een einde te stellen aan de aanwezigheid van de PKK op Iraaks grondgebied’, zo luidde het. Sinds 1984 voert de PKK een bloedige guerrilla in Turkije en beschikt het daarvoor over basissen in de bergachtige zones in het noorden van Irak die bijgevolg geregeld het doelwit zijn van bombardementen door de Turkse luchtmacht.
Bagdad zegt dat er ook leden van de PKK in Kirkoek zijn, wat Koerdische gezagsdragers dan weer ontkennen. Niettemin erkennen ze de aanwezigheid van ‘sympathisanten’ van de PKK, die volgens Turkije en westerse bondgenoten ’terroristisch’ is.
Ankara had ook hevige kritiek op het onafhankelijkheidsreferendum in het Koerdische deel van Irak.
