Italië wil migrantenboten enkel nog ontvangen als andere landen engagement tonen

Enzo Moavero Milanesi © Belga

Italië wil de migranten die door de schepen van de Europese operatie Sophia worden opgepikt op de Middellandse Zee enkel nog toelaten op voorwaarde dat andere lidstaten een deel van de opvarenden opvangen.

Dat staat in een mail van de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken Enzo Moavero Milanesi aan de Hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid Federica Mogherini.

‘Italië wil niet meer het enige land zijn waar geredde migranten terechtkomen’, zegt Milanesi in de brief. De minister vraagt de herziening van het mandaat van de Europese reddingsoperatie Sophia. De Italiaanse premier Giuseppe Conte heeft Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker al op de hoogte gebracht in een tweede brief. Daarin vraagt Conte de Commissie om een soort crisiscel op te richten die het hele mechanisme moet coördineren.

De Italiaanse besognes werden vrijdag al in Brussel besproken door de ambassadeurs van de lidstaten. Jucker had eerder in een antwoord aan Conte al laten weten dat de Commissie ‘de hele zomer zal werken om de lidstaten te steunen en om de voorstellen die tegen de Europese top van september op tafel moeten liggen – de versterking van de Europese grenzen, het terugkeerbeleid en de kustwacht – voor te bereiden’.

Wat het voorstel van crisiscentra betreft is de Commissie ‘bereid om haar rol als coördinator op te nemen’, maar Juncker herinnert Conte er wel aan dat de EU niet bevoegd is om te beslissen welke havens veilige havens zijn om migranten naartoe te brengen na een ‘search and rescue’ operatie. Begin deze week ging Italië er nog mee akkoord dat 450 migranten, die een week eerder gered werden op de Middellandse Zee, van boord konden in het Siciliaanse Pozzallo.

Dat mocht eerst niet, maar na engagementen van Malta, Frankrijk, Spanje, Portugal en Duitsland dat ze een deel van de opvarenden zouden opvangen, veranderde de Italiaanse regering van koers. ‘Dat soort van ‘ad hoc’ oplossing is geen duurzame weg vooruit’, zegt Juncker in zijn brief. ‘Ik denk dat u die mening deelt.’

De Europese staatshoofden en regeringsleiders kwamen eind juni nog overeen om verder te werken aan de zogenaamde ‘regionale ontschepingsplatformen’ in derde landen. Daar zouden de migranten opgevangen worden, waarna ambtenaren van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR en de Internationale Organisatie voor Migratie IOM de taak zouden krijgen om economische migranten van vluchtelingen te onderscheiden. Egypte, Tunesië en Marokko willen daar echter niet van weten.

Migranten terugsturen naar Libië – van waar de meeste migranten de oversteek richting Italië maken – kan juridisch niet, omdat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens de Libische havens niet als veilig beschouwt. Daarnaast ligt ook het voorstel voor ‘controlecentra’ op Europees grondgebied nog op tafel, maar daar zou de herverdeling van migranten enkel gebeuren op vrijwillige basis. De Europese Commissie moet de ideeën in de komende weken verder uitwerken.

Partner Content