Onafhankelijke media verdwijnen in Hongarije

Hongaarse premier Viktor Orbán. © Belga Image

Een vrije pers is een fundament van een gezonde samenleving. Die boodschap is zelfs in Europa niet overal goed begrepen.

De Raad voor de Journalistiek in Vlaanderen maakt deel uit van een internationaal verband dat elk jaar bijeenkomt om over journalistieke ethiek te praten. Er staan tijdens die jaarvergadering van de Alliance of Independent Press Councils of Europe (AIPCE) ook altijd kwesties op de agenda die journalisten bijzonder bezighouden, zoals fake news, de rol van sociale media of berichtgeving over terreur. Het is belangrijk dat mensen in een samenleving kunnen vertrouwen op de informatie die ze krijgen. Dat is gezond en het werkt de cohesie in een samenleving in de hand.

Subtiel en volkomen legaal verdwijnen in Hongarije, een lidstaat van de Europese Unie, de onafhankelijke media

In landen in West- en Noord-Europa is persvrijheid vanzelfsprekend. Persraden spelen er hun rol van ombudsman tussen de media en de maatschappij. Ze zijn een plek waar burgers terechtkunnen. In andere Europese landen, op de Balkan en in voormalige Sovjetrepublieken dienen persraden vaak om soms schaarse onafhankelijke media op weg te helpen. Ze krijgen daarvoor ook steun van de VN-cultuurorganisatie Unesco. Het is bij momenten moeilijk ontwikkelingswerk. AIPCE vergaderde dit jaar in de Hongaarse hoofdstad Boedapest, en dat was geen toeval. De Alliance was in Boedapest welkom in lokalen van de Central European University van de Hongaars-Amerikaanse belegger en filantroop George Soros, en ook dat was een statement: Soros is net weer het voorwerp van een bijna antisemitische campagne, die door de Hongaarse regering van de populist Viktor Orbán en zijn Fidesz-partij wordt gedragen.

Hongarije is vanzelfsprekend geen dictatuur, en toch maken West-Europese diplomatieke bronnen in Boedapest zich grote zorgen. Ze zien het land geleidelijk afglijden in de richting van een autoritaire eenpartijstaat. Er zijn nauwelijks nog onafhankelijke media. Dat gaat subtiel en volkomen legaal. Bladen worden overgenomen, zonder dat de nieuwe eigenaars bekend worden. Journalisten krijgen de hint om bepaalde onderwerpen te mijden als ze hun baan willen houden. Media die niet in de pas lopen, krijgen plotseling geen overheidsadvertenties meer en zien een belangrijke bron van inkomsten opdrogen. Dat geld gaat dan naar spelers die wel op goede voet staan met de politieke elite.

Dit speelt zich niet af in een of ander duister derdewereldland, maar in een lidstaat van de Europese Unie. Verkozenen van Fidesz zitten in het Europees Parlement in de fractie van de gerespecteerde Europese Volkspartij. Een vrije pers is een fundament van de Europese cultuur en beschaving. Dat Brussel niet meer doet om daar in het proces van Europese eenmaking garant voor te staan, is meer dan verontrustend. Het is niet acceptabel.

De auteur is voorzitter van de Raad voor de Journalistiek.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content