Vrije Tribune

‘Ook Belgisch herstel heeft baat bij Europese gelddrukpers’

Vrije Tribune Hier geven we een forum aan organisaties, columnisten en gastbloggers

‘Een QE-operatie kan onze economie net ademruimte geven in deze tijden van noodzakelijke overheidsbesparingen’, zegt CD&V-Europarlementslid Tom Vandenkendelaere.

Extra geld op de markt brengen en structurele economische hervormingen hoeven geen tegengestelden te zijn. In het vooruitzicht van de aangekondigde “kwantitatieve geldverruiming” of quantitative easing (QE) operatie door de Europese Centrale Bank (ECB), schreeuwden de tegenstanders, en in het bijzonder Duitsland, moord en brand. Volgens hen zou een dergelijke QE-operatie de broodnodige structurele hervormingen en begrotingsconsolidatie door de lidstaten in de weg staan. Maar het verhaal is complexer dan dat: een QE-operatie kan onze economie net ademruimte geven in deze tijden van noodzakelijke overheidsbesparingen.

Tweesporenbeleid

Niemand betwist de noodzaak van structurele hervormingen. We hebben er echter geen baat bij om deze hervormingen nodeloos moeilijk te maken door elk flankerend beleid van monetaire vraagexpansie dogmatisch af te wijzen. Structurele hervormingen dienen om via de aanbodszijde de nodige ruimte voor groei te creëren. Maar die ruimte kan enkel benut worden wanneer er ook voldoende vraag is. Een slim macro-economisch beleid is per definitie een tweesporenbeleid. Men verwijst graag naar het Duitse herstelbeleid maar vergeet dat deze werd doorgevoerd vóór de crisis, in een heel andere conjuncturele context. Paradoxaal genoeg was het succes van dit beleid mee het gevolg van het toenmalige expansieve monetaire beleid in Europa waarbij de geldgroei gemiddeld 8% bedroeg tegenover de huidige 2%.

Deflatiespook

Het verzet tegen QE lijkt ingegeven door de inflatievrees van het hardline-monetarisme. Terwijl het ondertussen overduidelijk is dat de Europese Unie net aankijkt tegen het deflatiespook.

Macro-economisch is er nood aan een aangepaste beleidsmix. Onze overdreven overheidsschuld dringt ook in België een begrotingssanering op. Maar dit saneringsbeleid wordt best ondersteund door een expansief monetair vraagbeleid, zoals QE, dat het effect van deze sanering op de reële economie (gedeeltelijk) kan neutraliseren. Het valt zelfs te betreuren dat de ECB in vergelijking met de Federal Reserve in de Verenigde Staten zo laat in gang geschoten is waardoor Europa nu kampt met een deflatiedreiging

Geld voor de reële economie

Ook het argument dat QE geen effect zou hebben op de kredietverlening door banken is nogal kort door de bocht. Tot nu toe waren de interventies van de ECB immers grotendeels beperkt tot een indirecte liquiditeitsverstrekking via de banken die niet doorstroomde naar de reële economie maar bleef hangen op de wankele bankbalansen. Een QE-beleid helpt die bankbalansen verder op te schonen. Maar belangrijker is dat de ECB hierbij de traditionele bemiddeling door banken omzeilt en rechtstreeks financiële activa op de markt koopt om zo liquiditeit in de economie te pompen. Op deze manier heeft QE een rechtstreekse impact op de financiële markten en op de hele economie. Het succes van het economische herstel in de Verenigde Staten is voor een groot deel te danken aan het feit dat meer dan de helft van de kredietverlening niet via de banken maar via de markten verloopt. Trouwens, ook de financiering van het aangekondigde Europese Investeringsprogramma van Commissievoorzitter Juncker zou hier duidelijk baat bij hebben.

QE: van onzekerheid naar vertrouwen

Zoals de ervaring in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk aantoont zorgt het pompen van extra geld in de economie ervoor dat de prijsverwachting stijgt. Niet alleen dalen de interestlasten, de waardevermindering van de Euro zorgt ervoor dat de export een boost krijgt. Op die manier wint de economie aan vertrouwen en zullen ook banken vlugger over de brug komen met kredieten.

Er is meer. Stellen dat QE in een deflatoir klimaat als rem fungeert voor structurele hervormingen is op zijn minst bedenkelijk. Zonder QE wordt echte hervormingen doorvoeren zelfs moeilijker. De deflatiedreiging leidde immers tot een verhoging van de reële interestlasten waardoor de positieve effecten van de doorgevoerde hervormingen en besparingen voor een groot deel worden tenietgedaan.

Tom Vandenkendelaere, Europarlementslid CD&V, lid van de economische commissie

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content