Antwerpen pioniert met ‘huurzorgbeheer’ voor renovatie van huurwoningen

Leegstand. Verplicht 'sociaal beheer' blijft bestaan, maar dan als stok achter de deur. © ID

Verhuurders in Antwerpen zullen hun pand vrijwillig kunnen overdragen aan het Sociaal Verhuurkantoor, dat de woning renoveert en verhuurt.

In de strijd tegen de leegstand en de socialewoningnood komt de stad Antwerpen met een opmerkelijk project. Binnenkort zullen verhuurders de mogelijkheid krijgen om hun pand vrijwillig in ‘huurzorgbeheer’ te geven aan het Sociaal Verhuurkantoor (SVK) van de stad. Dat voert de nodige renovatiewerken uit en brengt de woning dan op de sociale huurmarkt. Hoe meer de renovatie kost, hoe langer het pand in de portefeuille van het SVK blijft.

De maatregel is vooral gericht op (kinderloze) ouderen die financieel niet meer in staat zijn om hun pand te onderhouden of om in te staan voor de verhuur, maar er tegelijkertijd voor terugdeinzen om hun leegstaande eigendom te verkopen.

Het Antwerpse bestuur steekt een tandje bij in de strijd tegen de wachtlijsten.

Volgens schepen van Wonen Fons Duchateau (N-VA) slaat Antwerpen zo twee vliegen in één klap. ‘De stad heeft een leegstaande woning minder. De verhuurders zijn dan weer zeker dat hun huis in orde is en hoeven de renovatie niet te regelen. Bovendien kunnen ze nog altijd rekenen op een deel van de huurinkomsten, zelfs als het pand tijdelijk niet verhuurd raakt. Die inkomsten kunnen ze bijvoorbeeld aanwenden om hun verblijf in een woonzorgcentrum te betalen. Daarnaast hoeven ze niet in te staan voor alle kleine herstellingen en biedt verhuren via een SVK tal van fiscale voordelen.’

De mogelijkheid van ‘sociaal beheer’ van verwaarloosde woningen blijft wel nog altijd bestaan. Daardoor kan het lokaal bestuur op eigen initiatief leegstaande of verwaarloosde woningen negen jaar lang overnemen, opknappen en op de sociale huurmarkt verhuren.

Maar die verregaande ingreep dient als stok achter de deur. Met het huurzorgbeheer hoopt de stad verhuurders te stimuleren om het niet zover te laten komen. Duchateau: ‘De stok is er dus nog altijd, maar die procedure blijft voor alle partijen een uitputtingsslag, waarbij het huis ondertussen blijft verloederen. Daar heeft niemand iets aan.’

29.000 extra woningen

Door de woning specifiek op de sociale huurmarkt te brengen, steekt het bestuur een tandje bij in de strijd tegen de wachtlijsten. In sommige gevallen kan de wachttijd tot acht jaar oplopen. Volgens een prognose heeft de stad tegen 2030 29.000 extra sociale woningen nodig. Het huurzorgbeheer alleen zal uiteraard niet volstaan om die krapte weg te werken, maar alles helpt.

Het nieuwe beleidsinstrument komt er op het moment dat de Vlaamse regering werkt aan de versoepeling van de regels voor het sociaal beheer van woningen. Die mogelijkheid bestaat al langer in de Vlaamse Wooncode, maar door het juridisch kluwen maakte enkel Antwerpen er in beperkte mate gebruik van. Door de versoepeling wordt dat makkelijker voor kleinere steden. Een rondvraag bij de centrumsteden leert dat Gent, Leuven en Aalst geïnteresseerd zijn. De Denderstad heeft al een pilootproject in gedachten.

David de Vaal, algemeen coördinator van Netwerk Tegen Armoede, reageert voorzichtig positief op het Antwerpse initiatief. ‘In een ideale wereld heeft élke gemeente zowel een stok als een wortel: enerzijds het sociaal beheersrecht, anderzijds het principe waarbij eigenaars vrijwillig hun woning kunnen overdragen. Hoe dan ook zijn alle maatregelen welkom in de huidige wooncrisis.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content