Paul Kooiker: ‘Ik hou niet van de perfecte, saaie lichamen die alomtegenwoordig zijn in de fotografie’

© Paul Kooiker
Els Van Steenberghe
Els Van Steenberghe Els Van Steenberghe is theaterrecensent.

Deze zomer zult u in het Fotomuseum Antwerpen niet om haar heen kunnen: een stevige blote dame met gespreide benen, prijkend op een foto van Paul Kooiker. Ze maakt deel uit van Untitled (Nude), een retrospectief van de Nederlandse conceptuele fotograaf.

Waar komt uw voorkeur voor zulke rubensfiguren vandaan?

Paul Kooiker: Rubensiaanse vrouwen maken al jaren deel uit van mijn werk. Ik hou niet van de perfecte, saaie lichamen die zo alomtegenwoordig zijn in de fotografie. Ik ben ook wars van de erotiek die al gauw met naaktfoto’s gepaard gaat. Ik maak van mijn modellen objecten, bijna beeldhouwwerken.

Het model met de gespreide benen, bijvoorbeeld, ligt op haar rug, met haar gezicht van de camera weggedraaid. Haar linkerbeen houdt ze vast met haar linkerarm, haar rechterbeen met haar rechterarm. Wat doet ze, eigenlijk? Dat is niet duidelijk, maar erotisch is haar pose in elk geval niet.

Wat zeggen uw vrouwenfoto’s over uw vrouwbeeld?

Kooiker: Ik beschouw vrouwen als volstrekt gelijkwaardig aan mannen. Net daarom maak ik foto’s waarop ze allesbehalve nietig ogen. Je zou ze kunnen zien als een kanttekening bij de geschiedenis van het vrouwelijke model in de kunst.

Hoe bereidt u uw modellen voor op een sessie?

Kooiker: Ik neem contact met ze op via een website voor amateurfotografie: dat is zowat de enige plek waar je nog modellen vindt die geen perfecte maten hebben. En ik maak ook geen echte portretten: de vrouwen blijven anoniem.

Tegenwoordig maak ik elke foto – van een naaktmodel, maar evengoed van een gebouw of een zwaan – met een smartphone

In de studio gaat het er vrij technisch aan toe: we draaien geen muziek, het model neemt gewoon poses aan voor de lens. Tegenwoordig maak ik elke foto – van een naaktmodel, maar evengoed van een gebouw of een zwaan – met een smartphone. Dat is geen statement, het is gewoon gemakkelijk. En ik werk liever met ‘slecht’ basismateriaal dan met perfecte foto’s. Ik bewerk alles sowieso achteraf nog eens.

Tijdens de expo in het Fotomuseum combineert u uw oude polaroidreeks Heaven met de nieuwe reeks Eggs and Rarities. Wat is de link tussen beide reeksen?

Kooiker: De polaroids voor Heaven zijn in 2012 gepubliceerd in een gelijknamig fotoboek. Dat boek opent met een foto waarop ik naast de doodskist van mijn vader sta – maar het zou evengoed een beeld van de begrafenis van andermans vader kunnen zijn. Eggs and Rarities laat zien hoe het leven voortgaat. Er zitten pure clichébeelden in: de zonsondergang! Ik wilde er ook per se foto’s van eieren bij, omdat die een metafoor voor dé oorsprong zijn. En verder heb je polaroids van wolken, van mijn vrouw, van een haai, of van mijn dochtertje dat haar kat streelt… Het zijn allemaal alledaagse beelden die gaandeweg een archetypisch karakter krijgen: in plaats van mijn leven gaan ze hét leven verbeelden, en vormen ze er als het ware een encyclopedie van.

Wat wilt u het publiek laten ervaren?

Kooiker: Voor mij is Untitled (Nude) meer een installatie dan een expo. Ik hoop vooral dat bezoekers veel tijd te midden van mijn werken zullen doorbrengen. Je zult niet langs maagdelijk witte muren kuieren waar op netjes afgemeten plekken een foto hangt. Nee, ik pleister de wanden vol. Dat is lekker barok. (lacht) ‘Lelijke’ foto’s hangen naast ‘mooie’ foto’s. Abstract werk en afbeeldingen van eieren hangen naast een straatbeeld uit New York. Ik hoop dat de mensen geïntrigeerd naar al dat leven zullen kijken. Dat ze het grappig vinden, en bovenal: dat ze er een eigen verhaal in zullen lezen.

Untitled (Nude), van 29 juni tot 7 oktober in het Fotomuseum Antwerpen. Info: www.fotomuseum.be.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content