Vicepremiers willen af van monitoringcomité, oppositie ontstemd: ‘Verbaasd dat men dit durft’

De regering Michel bij de voorstelling van de begroting © Belga
Kamiel Vermeylen

In de federale regering gaan er alsmaar meer stemmen op om het Monitoringcomité af te schaffen. De vicepremiers willen de begrotingsberekeningen voortaan doorchuiven naar de ministeries van Financiën en Begroting. De regering werkt met prognoses, terwijl het comité zich enkel wil baseren op zekerheden. De oppositie reageert ontstemd.

In de federale regering gaan er alsmaar meer stemmen op om in de toekomst niet meer de werken met de begrotingsexpertise van het Monitoringcomité. De federale regering wil in de toekomst zelf de berekeningen kunnen uitvoeren en voorkomen dat haar voorstellen nattevingerwerk lijken.

Verschil in kijk op berekeningen

Het onafhankelijke monitoringcomité bestaat uit enkele federale topambtenaren die de begroting in het oog houden. Twee keer per jaar levert het aan de regering een rapport met een raming van de begrotingsinspanningen die de federale regering zal moeten leveren en doet het controle op de begroting.

Maar nu is er wrevel tussen de regering en het monitoringscomité ontstaan over de wijze waarop die eerste haar zopas voorgestelde begrotingsplannen heeft berekend. De regering Michel vervat in haar begrotingsinspanningen namelijk maatregelen die ze in de toekomst nog wil nemen. Daarvoor baseert ze zich op eigen prognoses, waarvan het momenteel nog onduidelijk is of die ook effectief het door de regering geschatte bedrag zullen opleveren. Indien deze prognoses toch slechter uitdraaien dan voordien, dan loopt het begrotingstekort vanzelfsprekend op. De regering riskeert daarmee een eventueel begrotingstekort door te schuiven naar de volgende legislatuur.

‘Het is belangrijk dat er eerst een objectieve analyse wordt gemaakt alvorens politieke keuzes volgen’

Groen fractieleider Kristof Calvo

Het monitoringcomité op haar beurt baseert daarentegen de begrotingsberekeningen op bestaande wetgeving, en telt de prognoses van de toekomstige maatregelen niet mee. Reden is dat het monitoringcomité enkel op die manier zeker kan zijn dat de begrotingsplannen ook effectief datgene opleveren wat in de begrotingstabellen staat ingepland.

Het verschil in kijk op de berekeningswijze van de federale regering en het monitoringcomité zorgt voor ongemak in de federale regering. Minister van Werk Kris Peeters (CD&V) zei dinsdagavond aan Terzake dat de indruk wordt gewekt dat de regering nattevingerwerk levert. Volgens Peeters zijn de begrotingsprognoses van de federale regering wel degelijk betrouwbaar.

Dubbele hypothese

Nochtans gaat de regering Michel met haar begroting uit van een dubbele hypothetische situatie. Het Monitoringscomité schatte begin juli in dat de federale regering 2,6 miljard zou moeten vinden om het gat in de begroting te dichten. Daarbij merkte het wel op dat de vooraf geplande maatregelen allemaal effectief moeten worden uitgevoerd. Hoewel de regering daarvan uitgaat, is het is evenzeer mogelijk dat de 2,6 miljard niet zal volstaan. Het is een eerste prognose die de regering maakt.

Maar zelfs in het optimistische scenario van de 2,6 miljard, maakt de regering dus opnieuw financiële prognoses over nieuwe maatregelen waarover momenteel nog geen wet is gestemd. Zowel de 2,6 miljard zelf als de invulling van de 2,6 miljard zijn momenteel dus allesbehalve zeker. Nu is een begroting altijd een raming van de inkomsten en uitgaven van het volgende jaar, deze keer laat de regering wel veel onzekerheid open binnen de begrotingsberekeningen.

Peeters kreeg vandaag bijval van twee andere vicepremiers uit de federale regering. Eerst deed minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) een concreet voorstel om de bevoegdheden van het Monitoringcomité over te hevelen naar de ministeries van Financiën en Begroting. Zijn voorstel werd door Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) bijgetreden op Twitter. Eerste minister Charles Michel zei nadien wel dat het deze legislatuur wil blijven voortwerken met het monitoringcomité, maar het duidt er dus op dat de regering in haar eventuele volgende legislatuur wel degelijk van plan is om het monitoringcomité af te schaffen.

Oppositie niet te spreken

De Vlaamse oppositiepartijen zijn niet te spreken over het voorstel van de vicepremiers. ‘Ik ben enorm verbaasd dat de regering dit durft’, zegt SP.A-voorzitter John Crombez. ‘Er is de laatste vijftien jaar terecht een tendens om meer experten bij de begrotingsopmaak en -controles te betrekken. Het voorstel van de regering gaat daar lijnrecht tegenin. Ik zou net voor het omgekeerde pleiten als je ziet hoe deze regering op amateuristische wijze de begroting heeft opgesteld’. Voor het argument dat het monitoringscomité een andere kijk op de begrotingsopmaak hanteert, heeft Crombez geen begrip. ‘Met zulke argumenten kan je ook de Europese Commissie afschaffen. Ook die houdt geen rekening met zaken niet volledig noch concreet zijn.’

Ook federaal fractieleider voor Groen Kristof Calvo is niet mals voor de plannen van de regering om het voortaan zonder de expertise van het monitoringcomité te doen. ‘Kritische stemmen moeten zo snel mogelijk van het toneel verdwijnen. Je ziet dit bij deze regering vaker en vaker terugkomen. Dat is geen gezonde tendens’, aldus Calvo. ‘Het is belangrijk dat er eerst een objectieve analyse wordt gemaakt alvorens politieke keuzes volgen. De regering wil deze onafhankelijke onderzoeken nu politiseren.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content