Europese Commissie: ‘Terugkeerprocedures moeten sneller en beter’

Jean-Claude Juncker. © Belga Image

Mensen van buiten de Europese Unie die geen recht op een legaal verblijf in de EU en haar lidstaten hebben, moeten sneller naar hun thuisland teruggestuurd kunnen worden. Dat vindt de Europese Commissie.

Om het werkelijke aantal terugkeerders te verhogen, stelt de Comissie een herziening voor van de Europese terugkeerrichtlijn. Ze wil onder meer de termijn om beroep aan te tekenen tegen een bevel om het grondgebied te verlaten aanzienlijk korter maken.

Het voorstel van commissaris voor Migratie Dimitris Avramopoulos komt er daags na de State of the Union van Jean-Claude Juncker. Daarin kondigde de Commissievoorzitter aan dat hij de lidstaten wil helpen om mensen zonder wettig verblijf sneller terug te sturen naar hun thuisland of het land waar ze wel over een verblijfsrecht beschikken.

Dat daar nood aan is, bewijzen de cijfers van de Commissie. In 2016 keerde 45,8 procent van de migranten zonder geldige verblijfspapieren die de opdracht hadden gekregen de EU te verlaten, ook daadwerkelijk terug. In 2017 ging het om slechts 36,6 procent. Verschillende pogingen van de Commissie om het terugkeerpercentage op te krikken, brachten geen zoden aan de dijk.

Daarom gooit ze het nu over een andere boeg: ze stelt voor de uit 2010 daterende terugkeerrichtlijn op verschillende punten aan te passen. Dat moet onder meer verhelpen dat de omzetting van de richtlijn in nationale wetgeving in de verschillende lidstaten te veel uiteenloopt. Concreet zullen alle migranten van wie de asielaanvraag is afgewezen tijdens een zogenoemde grensprocedure (bijvoorbeeld na aankomst op de luchthaven) in een meer eenvoudige terugkeerprocedure belanden, zonder een periode voor vrijwillig vertrek en met kortere beroepstermijnen.

Om misbruik van de bestaande regels en procedures te voorkomen, mag niet worden gewacht met het uitvaardigen van een terugkeerbesluit. Afgewezen asielzoekers krijgen maximaal vijf dagen om beroep aan te tekenen tegen een bevel om het grondgebied te verlaten. In België bedraagt de termijn voor het indienen van een annulatie- en/of een schorsingsberoep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen dertig dagen. Bij betekening in een gesloten centrum of terugkeerwoning bedraagt de beroepstermijn vijftien dagen. Als het van de Commissie afhangt, zal er maar een keer beroep aangetekend kunnen worden. Cassatieberoep bij de Raad van State zou dus niet meer mogelijk zijn.

Het nieuwe voorstel van de Commissie moet een groot compromis over de lopende hervorming van het Europees asiel- en migratiebeleid faciliteren. De hervorming van de Dublin-verordening, over welk land verantwoordelijk is voor de behandeling van een asielaanvraag, is daar nog altijd de grootste knoop. Behalve het ‘strenger en doeltreffender’ maken van het terugkeerbeleid, wil de Commissie ook de Europese grens- en kustwacht tegen 2020 met 10.000 agenten uitrusten en het toekomstige Europees asielagentschap de nodige omkadering geven om de lidstaten bij te kunnen staan tijdens de asielprocedure.

Het sluitstuk is de ontwikkeling van meer mogelijkheden om legaal naar Europa te komen. De Oostenrijkse minister van Binnenlandse Zaken Herbert Kickl (FPÖ), die donderdag in Wenen een vergadering met zijn Europese collega’s voorzit, reageerde meteen dat dat geen prioriteit kan zijn. Eerst moet illegale migratie aangepakt worden en moeten de buitengrenzen dicht.

Het asiel- en migratiedossier zal volgende week woensdag en donderdag zonder twijfel ook ter sprake komen tijdens de informele Europese top in Salzburg. De Europese staatshoofden en regeringsleiders zullen er kunnen vaststellen dat geen van hen zich al bereid heeft verklaard ‘gecontroleerde centra’ op zijn grondgebied te installeren, waar vluchtelingen van economische migranten gescheiden kunnen worden. Ook het idee van gelijkaardige ‘regionale ontschepingsplatform’, waar boten met migranten naartoe zouden worden gebracht, is voorlopig geen sprake.

Beide pistes werden geopperd tijdens de Europese top van juni, maar blijven dus dode letter. Commissaris Avramopoulos liet zich donderdag zelfs ontvallen dat ontschepingsplatforms ‘praktisch onmogelijk’ te realiseren zijn, zeker niet in Libië.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content