‘We mogen onze fiscale onafhankelijkheid niet opgeven’

De Europese Commissie ziet de unanimiteitsregel in fiscale dossiers liever verdwijnen. ‘Een barslecht idee, zeker voor kleine landen’, schrijft Ralph Packet (N-VA). ‘De Europese Commissie zoekt steeds naar instrumenten die de macht van de lidstaten verder uithollen.’

De Europese Commissie ziet de unanimiteitsregel in fiscale dossiers liever verdwijnen. ‘Een barslecht idee, zeker voor kleine landen’, schrijft Ralph Packet (N-VA). ‘De Commissie zoekt steeds naar instrumenten die de macht van de lidstaten verder uithollen, maar we mogen onze fiscale onafhankelijkheid niet opgeven.’

We mogen onze fiscale onafhankelijkheid niet opgeven.

Eerder deze week kwam de Commissie met een voorstel om de unanimiteit in fiscale dossiers af te schaffen. Een barslecht idee, zeker voor kleine landen. We mogen onze fiscale onafhankelijkheid niet opgeven.

Een nieuw jaar, een nieuw onnodig voorstel van de Commissie. Deze keer op vlak van fiscaliteit. Commissievoorzitter Jean Claude Juncker wil namelijk afstappen van de unanimiteitsregel in bepaalde fiscale dossiers. Dit maakt het gemakkelijker om de Europese belastingstelsels gelijk te trekken voor alle lidstaten. Dit is vooral slecht nieuws voor kleine landen, voor wie een eigen fiscaal beleid een onmisbaar instrument is voor hun economische aantrekkingskracht.

De fiscale flexibiliteit van de kleinere lidstaten steekt sommige grote lidstaten de ogen uit. De Fransen willen bijvoorbeeld zo veel mogelijk belastingen in de Europese landen harmoniseren. Op die manier worden de kleine lidstaten minder aantrekkelijk voor investeerders. Overal belastingen à la française, denkt Macron, dan komen investeerders vanzelf terecht in Frankrijk. Grote landen hebben namelijk schaalvoordelen, zoals een grotere afzetmarkt.

De unanimiteitsregel afschaffen is een barslecht idee, zeker voor kleinere lidstaten.

Ook de Europese Commissie ziet de unanimiteitsregel liever verdwijnen. Het is een nieuwe stap in de omvorming van de EU naar een gecentraliseerde federatie. Onder het mom van de ‘ever closer union’ zoeken ze steeds naar instrumenten die de macht van de lidstaten verder uithollen.

Junckers voorstel

Juncker wil de zogenaamde ‘passerelle’-clausule in het Verdrag van Lissabon activeren. Hierdoor kan de fiscale politiek voor bepaalde thema’s in heel Europa bepaald worden met een gekwalificeerde meerderheid in plaats van met unanimiteit.

Gelukkig moet dit voorstel van Juncker unaniem door de staatshoofden en regeringsleiders van de EU goedgekeurd worden. Het Verenigd Koninkrijk heeft het gebruik van deze clausule altijd geblokkeerd. Maar nu de Britten naar alle waarschijnlijkheid de Europese Unie zullen verlaten, vindt de Commissie de tijd rijp om de kwestie opnieuw op tafel te leggen.

Voorlopig maakt het voorstel echter geen kans. Een aantal kleinere lidstaten zullen – gelukkig maar – op hun achterste poten staan. Toch verdient deze demarche van de Commissie al onze aandacht. Dergelijke voorstellen liggen vaak een aantal jaren in de schuif, tot er een momentum opduikt, meestal bij een crisis. Dan wordt het plots ingevoerd.

Dankzij de huidige unanimiteitsregel kunnen er geen achterkamerdeals of coalities gevormd worden tegen de belangen van de kleine lidstaten in. Het geheel van de onderhandelingen moet dan met respect voor de kleintjes en in de openheid worden gevoerd. De stem van een Belgische Minister van Financiën weegt even veel als die van een Franse. Het zou onverantwoord zijn om dat veto-recht in zo’n gevoelige en belangrijke materie op te geven.

Het is geweldig dat lidstaten samenwerken rond het belasten van de digitale sector, of rond het bestrijden van belastingontduiking. Maar we moeten zélf het laatste woord kunnen behouden, en niet overstemd worden door een meerderheid onder leiding van Fransen en Duitsers.

Juncker meent dat de dossiers rond de harmonisering van de vennootschapsbelasting, de GAFA-taks, de Financiële Transactie Tax en de btw-wetgeving helemaal vastzitten door de unanimiteitsvereiste. Beslissen bij meerderheid zou alles vlotter doen verlopen. Maar het is niet door procedures dat de boel blokkeert, meestal is het de inhoud die niet deugt.

De Europese Commissie zoekt steeds naar instrumenten die de macht van de lidstaten verder uithollen.

Er zijn trouwens genoeg voorbeelden te vinden van dossiers waarrond de lidstaten wel goed samengewerkt hebben, bijvoorbeeld de vele richtlijnen over misbruiken in de vennootschapsbelasting. Die werden zonder problemen goedgekeurd mét de huidige unanimiteitsregel.

Unanimiteit op het gebied van fiscaliteit en belastingen moet de regel blijven. De Europese Unie is een geheel van nationale staten die samenwerken waar nodig. Dat Europa zonder onze toestemming met de portefeuille van de Vlaming wil spelen, laten wij niet toe. Die autonomie geven we nooit op.