De Congolese president Joseph Kabila, die na de geplande verkiezingen van 23 december moet opstappen, sluit niet uit dat hij zich in de toekomst nog eens kandidaat stelt om president te worden.
Dat heeft hij gezegd in interviews met de persagentschappen AP en Reuters. ‘Wel, ik ga niets in het leven uitsluiten’, aldus Kabila (47). ‘Zolang je leeft en je hebt sterke ideeën, een visie, dan moet je nooit iets uitsluiten.’
Aangeduid
Pas in augustus dit jaar, enkele dagen voor de deadline voor de kandidaturen verstreek, maakte Kabila duidelijk dat hij niet opnieuw kandidaat zal zijn bij de verkiezingen van 23 december. De coalitie achter Kabila duidde toen Emmanuel Ramazani Shadary aan als kandidaat.
Die verkiezingen zijn twee jaar lang uitgesteld, omdat het regime talmde met de organisatie. Bij protesten daartegen vielen tientallen doden. Kabila leidde het land sinds 2001, en werd verkozen in 2006 en in 2011. De grondwet verbood hem zich en derde keer kandidaat te stellen.
‘Adviseur’
In de interviews zegt hij niet te weten wat het betekent zich terug te trekken uit de politiek. Hij zei dat er nog altijd veel werk is in het mineraalrijke maar ‘gecompliceerde land’. ‘Congo is een land van duizend uitdagingen’, zei hij.
Over zijn 17 jaar aan de macht zegt Kabila geen spijt te hebben. ‘Nee, helemaal niet. We hebben veel bereikt. Onze grootste verwezenlijking is dat we het land herenigd hebben en het weer op het juiste spoor gekregen hebben.’
De oppositie vreest al langer dat Kabila, bij winst van Shadary, achter de schermen de sterke man zal blijven, maar volgens de huidige president is zo’n scenario niet mogelijk volgens de grondwet.
Toch blijft hij sowieso de morele autoriteit van de recent opgerichte coalitie FCC (Front commun pour le Congo). Hij gaf wel aan dat hij ‘adviseur’ wil blijven. ‘Als iemand advies wil van mij, dan hoop ik dat ze naar mij komen en ernaar vragen.’
Wantrouwen
Congo kan, voor de eerste keer sinds de onafhankelijkheid in 1960, een democratische machtsoverdracht krijgen, maar waarnemers houden weinig rekening met eerlijke verkiezingen. In eerlijke omstandigheden zou Kabila’s kandidaat weinig kans maken, klinkt het. Zo wekken de stemmachines die de Congolezen op 23 december zullen moeten gebruiken maar weinig vertrouwen.
‘We zijn van plan de verkiezingen zo dicht mogelijk bij de perfectie te doen verlopen als mogelijk is’, zei Kabila daarover.
EU verlengt sancties
De Europese Unie verlengt intussen de sancties tegen enkele Congolezen. Ook de sancties tegen Emmanuel Ramazani Shadary zijn verlengd. De Congolezen probeerden de afgelopen weken de EU-lidstaten ervan te overtuigen af te stappen van die sancties, maar daar is Brussel dus niet op ingegaan.
Shadary was lange tijd minister van Binnenlandse Zaken en kwam op de sanctielijst terecht vanwege de bloedige repressie van betogingen tegen het regime van Kabila. Volgens de EU was hij ‘betrokken bij het plannen, leiden of plegen van handelingen die ernstige mensenrechtenschendingen kunnen vormen’.
Behalve Shadary staan nog 13 andere Congolezen op de lijst, wat betekent dat ze de EU niet binnen mogen en dat hun tegoeden in EU-landen bevroren werden.
De sancties zijn maandag verlengd met een jaar. ‘De Raad zal de beperkende maatregelen verder evalueren in het licht van de verkiezingen in de DRC en is bereid deze aan te passen’, aldus de verklaring van maandag. Die verkiezingen moeten ‘geloofwaardig’ zijn.
