Paus Franciscus vertrekt zaterdag op een vierdaags bezoek naar Estland, Letland en Litouwen. Die Baltische Staten vieren dit jaar de honderdste verjaardag van hun onafhankelijkheid.
‘Vrijheid is, zoals we allemaal weten, een schat die voortdurend moet worden bewaakt, en als een kostbare erfenis moet doorgegeven worden aan de volgende generaties’, aldus de paus in een videoboodschap in aanloop naar zijn vertrek.
De enige andere paus die de regio ooit bezocht, was Johannes Paulus II in 1993. Hij had als Pool een speciale interesse in landen die zichzelf konden bevrijden van een communistische dictatuur. Estland, Letland en Litouwen riepen hun onafhankelijkheid van Rusland uit na de Eerste Wereldoorlog, maar tijdens de Tweede Wereldoorlog werden ze bezet door de Sovjets en de nazi’s. In 1944 en 1945 werden de landen opnieuw door Rusland gecontroleerd. Tijdens de Sovjetheerschappij werd de religieuze vrijheid beperkt, werden kerken gesloten en priesters opgesloten.
In Litouwen speelde de Katholieke Kerk een grote rol in het verzet tegen de bezetters. Ongeveer 80 procent van de bevolking is katholiek in het land. Letland is vooral lutheraans en dus protestants, terwijl de meeste Estlanders niet gelovig zijn. In het land woont een kleine gemeenschap van ongeveer 5.000 katholieken. Een van de hoogtepunten van de reis van de paus is het bezoek aan het Museum van de bezetting en de strijd voor vrijheid in de Litouwse hoofdstad Vilnius.
Het museum bevindt zich in een vroeger gebouw van de Russische geheime dienst KGB en toont de misdaden van het Sovjetregime. Maandag neemt de paus deel aan een gezamenlijk gebed met katholieken en lutheranen in de kathedraal van Riga, in Letland, en dinsdag ontmoet hij in de Estse hoofdstad Tallinn jongeren en hulpbehoevenden.
